Научниците сакаат да „одбијат“ сончева светлина назад во вселената: Кои се ризиците?

Намалувањето на количината на сончева светлина што стигнува до Земјата би можело да го ублажи глобалното затоплување и да ја ограничи штетата предизвикана од климатските промени, тврди водечкото научно тело во Велика Британија.

Здружението, кое започна научна револуција во 17 век, во нов извештај наведува дека новата технологија за враќање на сончевата светлина во вселената би можела да „купи време“ за мерките за намалување на емисиите на фосилни горива да стапат на сила.

Во извештајот се вели дека две стратегии – вбризгување рефлектирачки честички високо во атмосферата и прскање сол во облаците над морето – веројатно ќе бидат ефикасни и технички изводливи.

Сепак, авторите на извештајот предупредуваат дека ако една земја одлучи самостојно да спроведе таков експеримент во еден регион, тоа би можело да предизвика екстремни суши и други временски нарушувања во други делови од светот.

Професорот Кит Шајн, претседател на работната група што го состави извештајот, рече дека можеби ќе дојде време кога светските лидери ќе заклучат дека модификацијата на сончевото зрачење (SRM) е „најмалата лоша опција“.

„Нема сомнение дали SRM е безбедна, бидејќи очигледно не е без ризици.

Сепак, може да се случи тие ризици да се сметаат за помалку штетни од ризиците што произлегуваат од недоволно ублажените климатски промени“, рече тој.

Во извештајот се вели дека глобалните напори за намалување на емисиите на стакленички гасови изгледаат сè помалку веројатни дека ќе бидат доволни за да се запре порастот на глобалните температури над 1,5°C, што многу научници го сметаат за „безбедна граница“.

Според сегашните политики, температурите до 2100 година веројатно ќе бидат најмалку 3°C повисоки од прединдустриските нивоа.

Работната група е убедена дека испраќањето аеросоли во стратосферата би била најперспективната опција за намалување на количината на сончева светлина што стигнува до површината на Земјата.

Авионите би летале на големи надморски височини, ослободувајќи сулфур диоксид.

Тостојат докази дека може да функционира. Ерупцијата на планината Пинатубо на Филипините во 1991 година ослободи 15 милиони тони сулфур диоксид во стратосферата, што ја намали температурата за 0,5°C во текот на една до две години.

Компјутерските модели сугерираат дека ослободувањето од осум до 16 милиони тони од тој гас секоја година, и на северната и на јужната хемисфера, би можело да ги намали глобалните температури за 1°C.

Шајн тврди дека трошоците најверојатно би изнесувале „неколку десетици милијарди долари годишно“.

Ова е далеку помалку од глобалните трошоци предизвикани од екстремни временски настани, како што се шумските пожари.

Ураганот Мелиса, кој стана помоќен поради глобалното затоплување, предизвика штета и економски загуби до 52 милијарди долари низ Карибите, според податоците од компанијата „AccuWeather“.

Извештајот на Кралското друштво предупредува дека SRM нема да се справи со основната причина за климатските промени и не е замена за намалување на емисиите, но би можел да ги намали температурите бидејќи нивоата на јаглерод диоксид во атмосферата ќе достигнат врв и ќе почнат да опаѓаат. Ова би значело дека SRM би можел да се користи повеќе од 100 години.

Авторите на извештајот предупредија дека вбризгувањето на сулфур во атмосферата мора да се спроведува глобално, со меѓународен договор и со поддршка на науката.

Моделите покажуваат дека додавањето на сулфур диоксид во Северната хемисфера би го оладило тој регион, но би можело да предизвика суша во регионот Сахел во Африка.

Додавањето гас само на Јужната хемисфера, исто така, би предизвикало регионално ладење, но би можело да ја зголеми фреквенцијата и интензитетот на ураганите во Северниот Атлантик.