Skip to content
Изборот на новите министри во Владата, Беким Сали и Мухамет Хоџа, ќе се најде на дневен ред на Собранието дури по завршувањето на расправата за Буџетот за 2026 година. Претседателот на Собранието Африм Гаши најавува седница меѓу 15 и 18 декември, на која во пакет ќе се разгледуваат разрешувањето на министерот за европски прашања Орхан Муртезани и изборот на неговиот наследник, како и пополнувањето на испразнетото место во Министерството за животна средина.
Гаши објасни дека неговиот план е таа седница да биде свикана откако ќе заврши петдневната буџетска дебата, како и дека пред гласањето за реконструкцијата ќе се одржат опозициски прашања, за да бидат присутни премиерот и сите министри. Тој остави можност, доколку расправата за Буџетот заврши побргу од очекуваното, седницата за изборот на новите министри да биде закажана и порано, но сепак по завршувањето на клучната финансиска точка за 2026 година.
Владата веќе ги достави до Собранието предлозите Мухамет Хоџа да ја преземе функцијата министер за животна средина и просторно планирање, а Беким Сали да стане прв вицепремиер и министер за европски прашања. Со тоа се пополнува ресорот што остана празен по изборот на Изет Меџити за градоначалник на Чаир, а истовремено се менува и досегашниот носител на европското досие Орхан Муртезани.
Иако во јавноста се појавија шпекулации дека Муртезани ќе биде испратен на амбасадорска позиција во Брисел, премиерот Христијан Мицкоски засега не ги потврди овие информации. Тој изјави дека е задоволен од неговата досегашна работа и дека очекува соработката да продолжи на друга функција, но без да навлегува во детали.
Следните недели законодавниот дом ќе работи по густ распоред. За утре е закажана 73. пленарна седница, а на 9 декември 72. седница, на која започнува петдневната расправа за Буџетот за 2026 година. Во ист ден е планирана и седница на Постoјаната анкетна комисија за заштита на слободите и правата на граѓанинот по претставка на здружението „16 март 2025 Кочани“, на која треба да сведочат роднини на загинатите во трагедијата во Кочани. Гаши побарал преку координаторот на Левица Борислав Крмов, претседателот на комисијата Димитар Апасиев да го одложи терминот, за да им се овозможи и нему, и на премиерот и на заинтересираните пратеници да присуствуваат и на буџетската расправа и на расплетот за одговорноста за пожарот.
Паралелно, претседателот на Собранието ги повикал координаторите на пратеничките групи да се обидат да постигнат договор двата предлога за анкетни комисии за трагедијата во Кочани – оној на опозицијата и оној на владејачкото мнозинство – да се стопат во една, со оглед на тоа што составот им е речиси идентичен. Иако признава дека има дилема дали парламентарната истрага може да влијае врз судскиот процес, дел од координаторите, според Гаши, сметаат дека целта на комисијата е да се утврди политичка, а не кривична одговорност.
На политички план, реконструкцијата на Владата се случува во момент кога се прекројува односот на силите во албанскиот политички блок. Зијадин Села го известил Гаши дека пратениците на Алијансата за Албанците повеќе нема да бидат дел од Европскиот фронт, а пратеникот Илир Демири ќе дејствува како независен. Власта располага со 14 пратеници од немнозинските заедници и за Бадентерово мнозинство и требаат уште шест, па вниманието е насочено кон тоа како ќе се позиционираат помалите партии и независните пратеници. Гаши, сепак, вели дека пресметката за Бадентер не е негова работа и потсетува дека во минатото имало случаи кога законите биле усвоени и со „голем“ и со „мал“ Бадентер, кога постоел политички договор.
Рамката за Бадентер е особено важна бидејќи токму со двојно мнозинство треба да се донесат клучните реформски закони: измените во правосудниот систем, новиот Кривичен законик, Изборниот законик, измените на Законот за локална самоуправа и новиот Закон за реорганизација на државната управа. Гаши најавува формирање работна група за Изборниот законик и очекува Собранието да добие финална верзија од Владата, заедно со пакетот правосудни измени.
Премиерот Мицкоски, пак, настојува темата Бадентер да ја врзе за европската агенда, но без драматични најави. Тој порача дека од новите министри очекува посветена и чесна работа во интерес на граѓаните и дека во моментов не планира поширока реконструкција на Владата. Фокусот, според него, е претстојниот Самит Европска унија – Западен Балкан кон средината на декември, каде што владата сака повторно да ги претстави позициите за членството на Македонија во Унијата. Мицкоски изрази уверување дека ниту еден пратеник нема да го блокира усвојувањето на реформските закони што имаат позитивно мислење од канцеларијата на ЕУ во Скопје, дури и во услови на чувствителни меѓуетнички односи и кревко мнозинство.
Во таков распоред, седницата за изборот на новите министри, планирана непосредно по буџетската дебата и во сенка на трагедијата во Кочани и европските очекувања, станува тест за функционалноста на сегашната парламентарна математика. Гласањето за Сали и Хоџа, заедно со разрешувањето на Муртезани, ќе покаже не само колку е стабилна коалицијата, туку и како власта и опозицијата ги читаат сигналите од Брисел пред новиот круг разговори за европската перспектива на земјата.
