Skip to content
Македонската православна црква – Охридска архиепископија (МПЦ-ОА) ја призна автокефалноста на Украинската православна црква (УПЦ), една од двете цркви во Украина, која е блиска со Москва. Со овој потег, таа се нареди на страната на Москва во нејзините обиди да стекне што повеќе сојузници меѓу православните цркви на Балканот за да ѝ се спротивстави на Вселенската патријаршија со седиште во Истанбул, пишува порталот Инбокс7.
Со поддршката кон Москва, МПЦ го ризикува официјалното добивање на томосот од Вселенската патријаршија.
Николај Крастев, новинар од Софија и добар познавач на геополитичките услови, вели дека одлуката на македонската црква отвора многу дилеми во православниот свет.
„Иако е во исчекување на томосот за нејзината автокефалност, МПЦ реши да ја изрази поддршката за Украинската православна црква, која е дел од Московската патријаршија, потег што отвора многу прашања за нејзиното место во православниот свет“, изјави тој за Инбокс7.
Овој потег, според него, „несомнено ќе ги оштети плановите на МПЦ за добивање на долгоочекуваниот документ, со кој ќе стане рамноправна во семејството на православните цркви“.
„Со овој чекор, таа директно се нареди на страната на Руската црква и зазеде позиција против Вселенската патријаршија“, рече Крастев.
Со признавањето на проруската Украинска православна црква, предводена од архиепископот Онуфриј, црквата во Скопје ризикува да не го добие томосот за автокефалност од Вселенската патријаршија, која е позиционирана против руското влијание преку религијата. Истовремено, со оваа одлука ја игнорираше Православната црква на Украина (ПЦУ), која е единствената црква овластена од државата за организирање на религиозниот живот. Всушност, во 2019 година оваа црква доби автокефалност од Вселенската патријаршија со седиште во Истанбул.
Поради нејзината блискост со Русија, проруската црква беше забранета од украинскиот парламент во август 2024 година. Пред почетокот на војната беше наречена Украинска православна црква на Московската патријаршија. Меѓутоа, по почетокот на руската агресија во февруари 2022 година, таа прогласи лажна „независност“ од Москва со цел да ја прикрие нејзината руска агенда во „црковната дипломатија“.
Влегувајќи во оваа расправија меѓу двете центри на Источното православие, Красев истакнува дека МПЦ станува заложник во процес чиј исход не е јасен.
„Постои сомнеж дека МПЦ влегува во играта на Московската и Српската патријаршија на Балканот, спротивставувајќи се на Вселенската патријаршија“, вели тој.
Според него, ова директно соочување на МПЦ со Вселенската патријаршија ќе го одложи сериозно добивањето на томосот за нејзиното признавање.
Крастев смета дека се води сериозна црковна дипломатска игра, во која двете православни центри се борат за важна позиција во украинското прашање.
„Московската патријаршија сака да ја заштити нејзината црква во Украина, која беше забранета од властите во Киев поради соработката на нејзиното свештенство со руската инвазија на Украина од 2022 година. Од друга страна е Вселенската патријаршија, која во 2018 година ѝ го додели автокефалниот статус на Украинската православна црква. Додека останатите православни цркви не брзаат да заземат страна, Московската патријаршија се обидува преку своите сателити на Балканот да добие сојузници во оваа битка. Зад неа веќе застанаа српските, албанските и бугарските цркви, кои, иако декларативно, во оваа фаза застанаа на страната на архиепископот Онуфриј“, вели Крастев.
Ако за последните две цркви ова однесување не е толку изненадувачко, Крастев се прашува зошто Македонската црква влегува во овој конфликт, заборавајќи дека во 2022 година Вселенската патријаршија беше таа што го започна процесот на нејзина независност. Крастев потсетува дека српската и руската црква беа против независноста на МПЦ и со години застанаа на страната на Белград, а не на Скопје. Дури истакнува дека митрополитот Онуфриј ја поддржа руската агресија врз Украина.
„МПЦ ја загуби шансата да застане на страната на правдата во оваа војна, која има многу аспекти, а црковниот елемент е предводник. Влијанието на ‘српскиот свет’ во постјугословенскиот простор доведе до промена на владите во Црна Гора и Македонија, кои гравитираат (не)волно кон Белград и од таму кон Москва“, вели Крастев.
Според него, руското и српското црковно влијание ќе се зголеми, бидејќи Московската и Белградската патријаршија ја претвораат МПЦ во пион на црковната шаховска табла.
Преземено од Инбокс7
