Skip to content
ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, по повод 1 декември – Светски ден против СИДА во соработка со средното училиште СМУГС „Д-р Панче Караѓозов“ денеска (28 ноември), организираше работилница за средношколци, спроведена од тим на средношколци кои им пренесоа знаења на своите соученици, пријатели и познаници на тема сексуално преносливи инфекции, со фокус на важноста од ХИВ превенцијата. Работилницата е во рамки на континуираните активности за информирање и едукација на јавноста кои ХЕРА ги спроведува, со оглед на тоа дека е многу важно постојано да се работи на подигнување на јавната свест и кај младите за темата и ставање крај на стигмата и стереотипите поврзани со ХИВ.
Сексуалното здравје и права се од суштинско значење за постигнување на човековите права, доброто здравје и целокупната благосостојба, особено за луѓето кои живеат со ХИВ или се изложени на ризик од ХИВ инфекција. Пристапот до превентивните услуги за ХИВ обезбедува поздрави заедници и нè доближува до ставање крај на СИДА-та како закана за јавното здравје. Но, истражувањата покажуваат дека с è уште една од најголемите пречки за справување со ХИВ е доцната дијагноза, затоа превенцијата и раното откривање на ХИВ се клучни. Секој има право да се чувствува здраво. Со раното откривање на ХИВ и навремениот третман, целосно се спречува ризикот од понатамошно пренесување на инфекцијата преку сексуален начин. Антиретровирусната терапија покрај тоа што им овозможува на лицата со ХИВ да живеат долго и квалитетно, е ефективна превенција на ХИВ, бидејќи го намалува вирусот на недетектибилно ниво, а со тоа оневозможува натамошен пренос. Искуството покажува дека ХИВ инфекцијата е несразмерно распространета во заедниците кои доживуваат сиромаштија и нееднаквост. Како дел од националната програма за ХИВ, повеќе од дваесет години 14 граѓански организации ширум државата нудат бесплатни услуги за превенција од ХИВ, кои вклучуваат скрининг и заштита од ХИВ и други крвно и сексуално преносливи инфекции кај ранливите групи граѓани. Затоа, важно е превентивните активности да продолжат во континуитет, со фокус на тестирањето за ХИВ и подигнување на јавната свест кај граѓаните, бидејќи на таков начин, можеме да ставиме крај на ХИВ епидемијата.
Пред почетокот на работилницата, изјави за медиумите дадоа Ева Спасевска, програмска раководителка во ХЕРА, Нина Кнагс – професорка во СМУГС „Д-р Панче Караѓозов“ и Драган Кочински – раководител на Оддел за епидемиологија на заразни заболувања – Институт за јавно здравје.
Ева Спасевска, програмска раководителка во ХЕРА, изјави:
Превенцијата за ХИВ е клучна, но жал сведоци сме дека во континуитет се намалуваат токму средствата за превенција од Превентивната програма за ХИВ-инфекција, постои опасност од престанок на услугите кои ги користат над 8.000 граѓани и со кои се спречува епидемија на ХИВ и се обезбедува животоспасувачка превенција. Со инвестирање во превенција и тестирање ќе откриеме повеќе луѓе кои живеат со ХИВ, а не се свесни за истото, што на долг рок ќе резултира со драстично намалување на бројот на нови инфекции и потиснување на епидемијата. ХЕРА како и другите граѓански организации кои работат во оваа област, се важен партнер на институциите затоа што тие работат и со граѓаните на терен и имаат контакт со ранливите заедници и лицата кои имаат отежнат пристап, или воопшто немаат пристап до здравствени услуги. Потребен е заеднички ангажман на сите чинители затоа што здравјето е право, а не привилегија и одржување на услугите за превенција е во корист на сите граѓани.
Нина Кнагс, Професорка во СМУГС „Д-р Панче Караѓозов“, изјави:
„Преку предавањата, програмските активности и содржини, увидовме дека учениците немаат доволно познавање од темата сексуално преносливи инфекции. Честопати влегуваат во незаштитени сексуални односи, без да се свесни за последиците, како пренесување на сексуално преносливи инфекции или опасност од непланирана бременост. Важно е младите да имаат каде да се обратат за да добијат точни информации пред сè, но и во случај на некое сомнение. Затоа, Младинскиот центар „Сакам да знам“ е од исклучителна важност, бидејќи претставува безбеден простор каде младите можат да се тестираат бесплатно и доверливо и да добијат одговор на секое нивно прашање.“
Драган Кочински, Раководител на Оддел за епидемиологија на заразни заболувања – Институт за јавно здравје, изјави:
„Според податоците од Светската здравствена организација, во 2023 година, околу 39,9 милиони луѓе живеат со ХИВ на глобално ниво. Приближно 630.000 луѓе починале од причини поврзани со ХИВ во 2023 година. Се проценува дека 1,3 милиони луѓе се заразени со ХИВ во 2023 година. Во делот на активности за справување со епидемијата на ХИВ, важно е да продолжиме со бесплатното и доверливо тестирање кое е достапно низ повеќе центри и граѓански организации во земјата, секое лице кое живее со ХИВ да има пристап до современо лекување, што овозможува долг и квалитетен живот и заедно со невладините организации, да продолжиме да работиме на подигање на свеста и намалување на стигмата“.
Недостатокот на пристап до сеопфатно сексуално образование и услуги за сексуално и репродуктивно здравје погодни за адолесцентите го зголемува ризикот од ХИВ инфекција кај младите луѓе ширум светот. Превенцијата од ХИВ и другите сексуално преносливи инфекции и поддршка на луѓето што живеат со ХИВ треба да биде опфатено во наставните програми во основните и средните училиштата, за да може младите да бидат информирани како да се заштитат, да ги надминат предрасудите и покажат солидарност кон луѓето со ХИВ во општеството.
