Skip to content
Вчера од собраниската говорница министерката за образование и наука Весна Јаневска со драматичен тон соопшти дека „од 75 одлични ученици кои полагаа приемен испит за запишување во СУГС ‘Георги Димитров’, половина не го положија испитот“. Со оваа бројка таа сакаше да покаже дека наставничките совети години наназад наводно „го полирале“ успехот на учениците, па сега вистинското знаење излегло на виделина на тестот. Но токму тука започнува збунетоста – и на јавноста и на самата математика на министерката.
Според конкурсот на МОН за учебната 2025/2026, „Георги Димитров“ има планирано вкупно 347 слободни места во 11 паралелки. Од нив, 238 се гимназиски (вклучувајќи и по една паралелка на германски и француски јазик), а преостанатите 109 се во шумарско-дрвопреработувачкиот сектор. Иако ресорната министерка зборуваше само за „75 петкарчиња“, таа не објасни зошто приемен испит полагале толку мал број кандидати – помалку и од една третина од предвидените места во гимназиското подрачје, каде што и онака постои праг од 60 поени.
Овој несразмер отвора повеќе прашања отколку што нуди одговори:
- Дали сите други пријавени ученици со понизок просечен успех биле директно рангирани без тестирање?
- Дали министерката го меша бројот на „одлични“ (со просек 5,00) со бројот на вкупно пријавени?
- Дали приемниот испит всушност бил организиран само за паралелките со германски и француски јазик, каде што традиционално има голема конкуренција, а не за целата гимназија?
Без прецизни одговори, приказната за „масовно паѓање на одлични ученици“ изгледа повеќе како политичка патка отколку како вистински аларм за квалитетот на основното образование.
Дополнителен слој на магла внесува и фактот што провладините портали блиски до ВМРО-ДПМНЕ – експресно ја пренесоа пораката на Јаневска без да го појаснат контекстот на уписниот конкурс или да побараат коментар од училиштето. Така, во медиумскиот етер остана наративот дека „половина од одличните ученици паднале“, што лесно се вклопува во партиската теза дека претходната власт го „разорила“ образовниот систем, а сегашната ќе го „поправи“ со нови законски измени.
Редакцијата на Рацин.мк се обрати до МОН за следниве суштински прашања за кои јавноста сѐ уште нема одговор:
- Колкав беше вкупниот број пријавени кандидати во „Георги Димитров“ и колкумина реално не успеаја да ги поминат бодовните или тест-критериумите?
- Колку од неположените ученици доаѓаат од училиштата во кои, според самата министерката, наставничките совети „дигале рака“ за поправање оценки?
Сè додека МОН не ги објави сите податоци – листи на рангирани, бодови, проценти на успешност по основни и комбинирани предмети – изјавата на Јаневска останува полигон за ПР-операција, а не доказ за системска реформа.
Министерката најави дека „ќе прави нови измени на законот за сè што не функционира на терен“. Но ако не може јасно да објасни како 75 ученици се пресликуваат во структура со 347 места и кој точно полагал, како ќе ја убеди јавноста дека промените што ги предлага се засновани на реални дијагнози, а не на политички императив?
Во меѓувреме, ВМРО-ДПМНЕ продолжи да ја вградува пораката во својата дневна комуникација: „петките се лажни, ние ќе воведеме ред“. Лесно читлива формула за медиумски клипови, но опасна по веродостојноста на целиот образовен систем, особено ако се потпре на фрагментарни или погрешно интерпретирани статистики.
Надополнување: Во телефонски разговор со одговрните за односи со јавност на МОН, Редакцијата на Рацин.мк доби појаснување дека Министерката за образование Јаневска во вчерашниот настап во законодавниот дом информацијат за 75 „петкарчиња“ кои наводно имале поправани оценки, се однесува всушност за последните на листата од вкупно 309 пријавени за тестирање кои освоиле помалку од половина за преодност на контролните тестови. Сепак појаснувањето не ја менува суштината односно дека без конкретни аналитики и бројки кои се јавно достапни, се создава наратив на кого никому не му оди во прилог а најмалку на средношколците и нивните родители и истиот се користи за дневни политички пресметки.
