Екосистемите во океаните произведуваат половина од светскиот кислород: Па зошто ги загрозуваме?

ООН ги здружи силите со носителите на одлуки, научниците, раководителите на приватниот сектор, претставниците на граѓанското општество, домородните заедници, познати личности и младински активисти за да ги мотивира земјите да го одбележат денот со разни настани низ целиот свет.

Целта е да се привлече вниманието кон важноста на океаните и потребата од заштита и зачувување на океаните и флората и фауната што ги населуваат.

Генералниот секретар на ООН, Антонио Гутереш, океанографите Силвија Ерл и Дива Амон, и актерите Лукас Браво и Џејсон Момоа, ќе бидат меѓу говорниците што ќе се обратат до светската јавност на Светскиот ден на океаните.

Патем, само пет проценти од океанот се истражени, а досега се идентификувани и опишани околу 226.000 морски видови. Сепак, точниот број на живи суштества што ги населуваат океаните и морињата е непознат.

Океаните апсорбираат повеќе од 90 проценти од вишокот топлина на планетата, а нивното зачувување е клучно за регулирање на глобалните климатски циклуси. Екосистемите во океаните произведуваат половина од светскиот кислород, го заробуваат јаглерод диоксидот и се најголемиот резервоар на јаглерод на планетата.

И сепак, човечката небрежност значително ги оштети океаните.

Поради глобалното затоплување, климатските промени и загадувањето, температурата на водата континуирано расте од средината на 1980-тите.

Така, деновиве, температурата на океанот го сруши рекордот четврти пат по ред.

Не може да апсорбира иста количина топлина како порано, а кислородот и хранливите материи не можат да стигнат до подлабоките слоеви на светските океани, што го става во опасност живиот свет.

Зачудувачки е фактот дека повеќе од осум милиони тони пластика завршуваат во океанот секоја година.

Микропластични честички се пронајдени кај рибите што живеат во најдлабоките делови. Прекумерниот риболов резултираше со исцрпување на речиси една третина од сите светски рибни резерви.

На Конференцијата на ОН за биодиверзитет COP15, светските лидери ветија дека ќе заштитат 30 проценти од копното, водите и океаните пред крајот на 2030 година. Во моментов, помалку од 17 проценти од копното и осум проценти од океаните се во тој статус.

Денот на океанот беше предложен со декларација на 8 јуни 1992 година на Самитот за Земјата во Рио де Жанеиро. Настанот, официјално Конференција на Обединетите нации за животна средина и развој (UNCED), им овозможи на невладините организации да ги изразат своите ставови за прашањата поврзани со животната средина.

Усвојувањето на декларацијата беше инспирирано од собирот на Светскиот самит за Денот на океаните – Сина планета, кој беше организиран тој ден од страна на Океанскиот институт на Канада со поддршка на канадската влада.

Неформалното одбележување низ целиот свет започна во 2002 година, а деценија и пол по самитот, повторно на иницијатива на Канада, 8 јуни 2008 година беше прогласен за Светски ден на океаните со резолуција на Генералното собрание на Обединетите нации.