АФП за американскиот план: Русија го добива Донбас, Украина се откажува од НАТО

Украина би го отстапила регионот источен Донбас на Русија и ќе се откаже од членството во НАТО, открива АФП од мировниот план од 28 точки поддржан од американскиот претседател Доналд Трамп.

Според документот, Киев би се согласил да ја ограничи големината на својата армија на 600.000 луѓе, а европските борбени авиони би биле стационирани во Полска за да ја бранат Украина. Во исто време, НАТО нема да стационира трупи на украинска територија. Исто така, во уставот на Украина би се вградило одбивање да се приклучи кон НАТО.

Планот, исто така, предвидува враќање на Русија во групата Г8 и нејзина реинтеграција во глобалната економија – мерка за која американските претставници велат дека е „во изработка“.

„Претседателот го поддржува овој план. Тоа е добар план и за Русија и за Украина“, изјави портпаролката на Белата куќа, Каролин Левит.

Специјалниот пратеник на Трамп, Стив Виткоф, и државниот секретар Марко Рубио, работеа „тивко“ на документот со Русија и Украина околу еден месец, рече Левит. Таа ги отфрли тврдењата дека предлозите личат на максималистичките барања на Москва.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека очекува да разговара за планот со Трамп „во наредните денови“ и нагласи дека секој договор мора да доведе до „пристојно мирно решение“ што ќе ја почитува „независноста и суверенитетот“ на Украина.

Зеленски, исто така, се сретна со американска делегација предводена од американскиот секретар на армијата Даниел Дрискол во Киев.

Територии

Според документот, „Крим, Луганск и Донецк ќе бидат признати како де факто руски, вклучително и од САД“.

Киев сè уште контролира делови од Донецк и Луганск, кои заедно го формираат индустрискиот регион Донбас на линијата на фронтот. Крим беше анектиран од Русија во 2014 година.

Областите во Донецк од кои Украина се повлекува ќе бидат означени како демилитаризирана зона, во која руските сили нема да влезат. Јужните региони Херсон и Запорожје – за кои Москва лажно тврди дека ги анектирала – ќе бидат „замрзнати по должината на линијата на контакт“.

Овие предлози практично ги повторуваат претходните барања на Кремљ.

Нуклеарната централа Запорожје, окупирана од руските сили од март 2022 година, би била ставена под надзор на МААЕ, а произведената електрична енергија би била поделена меѓу Русија и Украина.

Москва контролира околу една петтина од украинската територија – голем дел од која е уништен од години борби.

Украина постојано повторува дека никогаш нема да ја признае руската контрола врз нејзините земји, иако признава дека можеби ќе мора да ги врати дипломатски.

Безбедноста на Украина

Планот предвидува Украина да ја ограничи својата армија на 600.000 војници.

НАТО нема да може да стационира војници во земјата, а Украина ќе биде блокирана од членство во НАТО – и во сопствениот устав и во правилата на алијансата.

Документот ветува „сигурни безбедносни гаранции“, без да прецизира што ќе содржат. Сепак, европски борбени авиони ќе бидат стационирани во Полска.

Чиј е планот?

Според предлогот, Русија би била „реинтегрирана во глобалната економија“ по речиси четири години тешки санкции и би се вратила во Г8.

„Од Русија се очекува да не ги напаѓа повторно своите соседи и НАТО нема да се прошири понатаму“, се вели во документот.

Но, сите санкции автоматски ќе бидат вратени ако Русија повторно ја нападне Украина – „дополнително на решителен координиран воен одговор“.

Содржината на планот ги поттикна шпекулациите дека Москва била вклучена во неговото изготвување.

„Се чини дека Русите им го понудиле на Американците, а тие го прифатиле“, изјави за АФП висок украински извор.

Американските претставници силно го негираа ова, велејќи дека документот е изготвен по неколку недели консултации меѓу Виткоф, Рубио, украинската страна и Москва.

Откако се врати во Белата куќа, ставот на Трамп за војната во Украина се промени многу пати.

Порано оваа година, тој се судри со Зеленски во Овалната соба, а во септември рече дека Украина треба да се стреми да ја врати окупираната територија.

Трамп, исто така, воведе нови санкции врз Русија по растечката иритација кон претседателот Владимир Путин откако самитот во Алјаска даде малку резултати.

Русија тврди дека го освоила клучниот град Купјанск во источна Украина, додека Путин посетил воена командна станица за да разговара со офицерите за ситуацијата на фронтот.

Украинската војска негираше дека Купјанск е паднат.