Лековите за слабеење станаа најмоќниот тренд што го менува светот

Ели Лили стана една од најскапоцените фармацевтски компании во светот откако нејзината пазарна вредност минатата недела ја надмина границата од 1,5 билиони долари. Со тоа производителот на Mounjaro и Zepbound влезе во елитниот круг што досега го држеа првенствено технолошките компании водени од бумот на вештачката интелигенција.

Силниот раст на вредноста следеше по објавата дека продажбата на лековите речиси се удвоила, што повторно го отвори прашањето за тоа како новата генерација третмани за слабеење влијае врз здравјето, економијата и глобалните потрошувачки навики.

Анализата на „Рабо Банк“, која ја следи состојбата во земјоделството и прехранбениот сектор, укажува дека овие лекови веќе ги менуваат навиките за исхрана на населението. Според истражувањето, домаќинствата во САД во кои барем еден член користи вакви препарати ја намалиле набавката на храна за 6 проценти во рок од шест месеци. Сличен тренд е забележан и во Австралија, каде употребата на лековите пораснала десетпати од 2020 година досега.

Лековите Ozempic и Wegovy, темелени на семаглутид, како и поновите Mounjaro и Zepbound со активација на два рецептори (GLP-1 и GIP), го потиснуваат апетитот и придонесуваат за брзо намалување на телесната тежина. Но специјалистите посочуваат дека нивното дејство не се ограничува само на слабеењето: рецепторите на GLP-1 се присутни и во срцето и крвните садови, па лековите покажуваат позитивен ефект врз кардиоваскуларното и бубрежното здравје.

И покрај тоа, експертите предупредуваат на ризици. Како што објаснуваат научниците од Универзитетот во Нов Јужен Велс (UNSW), со намалување на килограмите обично се губи и мускулна маса и коскена густина. Ако пациентот престане со терапијата, масното ткиво брзо се враќа, но не и мускулите, што може да доведе до зголемена ранливост.

Друг предизвик е високата цена на лековите. Иако понудата расте, тие остануваат скапи за здравствените системи и за поединците. Во Австралија, цената на Ozempic без субвенции надминува 150 долари месечно, додека специјализираните терапии како Wegovy и Mounjaro чинат и до 700 долари месечно. Владите се соочени со дилема: дали да ги субвенционираат лековите за дебелина — третман што може да заштеди средства на долг рок — или да избегнат огромен товар врз буџетот.

Во САД ситуацијата е уште покомплицирана, бидејќи пристапот до овие лекови најчесто зависи од типот на здравствено осигурување, оставајќи дел од населението без можност за терапија. Проценките покажуваат дека доколку Medicare ги покрие во целост, трошоците би можеле да достигнат над 1,5 билиони долари годишно.

И покрај цената, побарувачката расте, а трендот што започна како медицинска иновација во третманот на дијабетесот сега се претвора во глобално влијание врз здравствената политика, навиките во исхраната и фармацевтската индустрија.

Аналитичарите се согласни во едно: ова е само почеток на ерата во која лековите за слабеење ќе ја редефинираат не само здравствената индустрија, туку и пазарите на храна, економијата и начинот на кој општеството гледа на третманот на дебелината.