Ако 2025 беше година на големи скокови во вештачката интелигенција и роботиката, тогаш беше и година кога најмногу се зборуваше за малите, „чудни“ изуми што изгледаат како шега, а сепак отвораат сериозни прашања за тоа каде оди технологијата. Од хуманоиден домашен асистент што ви ги превиткува алиштата, до кармин што сам се нанесува со роботска рака – најзабележливите гаџети на годината не мора да бидат најкорисните, но сигурно се најлесни за паметење.
Еден од симболите на оваа „чудна нормалност“ е NEO – хуманоиден робот што се претставува како домашен асистент за потрошувачи. Идејата е едноставна: да чисти, да организира, да превиткува алишта и да реагира на гласовни команди или команди преку апликација, при што „учел“ навики и преференции преку вграден јазичен модел. Ваквите уреди одамна се дел од научната фантастика, но 2025 ја однесе фантастиката чекор поблиску до дневната соба.
На сосема друг крај од спектарот е Woofwoof Lux – капсула за капење кучиња што користи „АИ“ за да препорача режим на миење според раса и тип на влакно. Сервисот е претставен како помалку стресен начин за капење миленичиња, со нежни млазови и шампони што се безбедни за кучиња. Но пораката е поширока: технологијата веќе не се обидува само да решава проблеми, туку да ја „автоматизира грижата“ во секојдневни ситуации каде досега доминираше човековата рака.
Јапонската Yukai Engineering пак се врати со Mirumi, мал „клип-он“ придружник – меко суштество со очи што се врти кон луѓе и предмети, но се „срами“ и се повлекува кога ќе биде допрено. Дизајнот е намерно емотивен: Mirumi не прави ништо неопходно, но прави нешто што современата технологија многу го сака – создава чувство на приврзаност. Планирано е уредот да влезе во поширока продажба во април 2026, што значи дека 2025 веќе продаваше идеи за 2026.
Слична логика има и Ropet – „џебен“ робот-миленик што слуша, препознава лица и разбира гестови. Има вибрации кога ќе го погалите и менува боја на „очи“ за да се вклопи со додатоци. Во основа, тоа е технологија што не ветува продуктивност, туку присуство – мал уред што го симулира чувството дека не сте сами.
Можеби најбуквалната провокација годинава беше Skincase – силиконска футрола за телефон што имитира човечка кожа по текстура, тон и брчки, а дури и „изгорува“ како сончев изгор кога ќе биде изложена на УВ-зрачење. Замислата е едноставна: визуелен аларм што ве потсетува да ставите заштитен крем. Но ефектот е речиси филмски: технологија што свесно создава непријатност за да ве натера да се однесувате здраво.
Најмногу реакции, сепак, собра Realbotix и нивниот хуманоиден модел Aria – робот што компанијата го претставува како „companion“, односно придружник за емоционална врска, а не за физичка интимност. Во описите се споменуваат напредна мобилност на телото, следење со поглед, препознавање објекти и можност за интеграција со надворешни АИ-системи. Производот е и длабоко комерцијален: модуларни делови за „персонализација“ и ценовни пакети што одат од десетици илјади долари, до шестцифрени суми за верзии „за патување“, и уште повисоки за целосно подвижни варијанти. Пораката е дека иднината на роботиката нема да се продава само како алатка, туку и како однос – и токму тоа ја прави контроверзна.
Во истата линија на „АИ за секојдневни навики“ влегува Spicerr – уред што со капсули дозира зачини и тврди дека со АИ препознава колку зачин му треба на рецептот, за да нема претерување „од нервоза“. А во категоријата „малку смешно, малку генијално“ е Smart Lipstick – прототип од Grupo Boticário што користи АИ, компјутерски вид и мала роботска рака за да ги мапира усните и да нанесе кармин „прецизно“, за околу две минути.
Кога се стават во иста реченица, овие гаџети звучат како пародија. Но токму тоа е поентата на 2025: технологијата се движи напред со две брзини – една за сериозните пробиви и една за креативните излети што тестираат граници на вкус, комфор и приватност. И токму во тие „чудни“ изуми најчесто први се гледа следната нормалност.