Кафански дипломи, муабети и меѓусебни обвинувања во Карпош

Кампањата во Карпош се лизга по најлесната траса — лични дисквалификации, подгризувања и брзи прес-реакции — наместо по долгиот пат на програми, буџети и рокови. ВМРО–ДПМНЕ го отвори дневниот циклус со обвинение дека актуелниот градоначалник и лидер на ГРОМ, Стевчо Јакимовски, четири години им ветувал на карпошани „плоштад и најубава фонтана“, подземен паркинг и нови фасади во Лептокарија, а дека на терен им оставил „само купишта ѓубре“ и ниту еден реализиран проект. Пораката е грубо калибрирана за симболика: наместо инфраструктура — ѓубре; наместо рокови — изговори. Но, пораката не доаѓа со проектирани бројки, изведбени документи или ревизорски извештаи што би ја поткрепиле, што е хронична слабост на ваквите соопштенија во темпо-ритамот на кампањата.

ГРОМ возврати уште погрубо: „кафански дипломи“, „купена диплома пред една година“, „кафанџија–кандидат“ — и сугестија дека преку „Алкалоид Конс“ се добиваат тендери за лекови на Онкологија, со импликација дека сопственички и интересни линии се влијаат врз здравствени испораки. Обвинувањата се поставени да бодат, но повторно се без публикувани фактури, договори, транспарентни податоци од Електронскиот систем за јавни набавки или официјални регистрации на сопственост. Во отсуство на документи, јавноста останува со политички слогани кои брзо се делат, а тешко се проверуваат.

Кога дебатата се сведува на „кој кого излажал“ и „каде седел до вчера“, граѓанинот останува без одговор на суштинските прашања: колку чини квадрат подземен паркинг во Лептокарија во 2025 услови; кои се предвидените извори на финансирање и фазна динамика; дали фасадите се проектно покриени со енергетска ефикасност и колку мегават-часови би штеделе годишно; што точно е почнато, а што е стопирано и зошто. Наместо ова, добиваме реторика што ја апсолвира вината и ја канализира лутината, но не носи решенија.

Факт е дека Јакимовски е актуелен градоначалник (2021–2025) и партиски лидер на ГРОМ; токму затоа товарот на докажување за реализирани или нереализирани ветувања лежи повеќе на носителот на функцијата, со објавени извештаи и транспарентна архива на одлуки, тендери и изведба. Истовремено, предизвикувачите што се повикуваат на „кафански“ алузии мораат да покажат минимум стандарди на доказ — документ, линк, тендерски досие — за изнесените тврдења да не останат само ефектни реченици за титлови. Без тоа, двата фронта изгледаат како да бираат полесна патека: да ја персонализираат кампањата и да избегнат бројки.

Карпош одамна не е „кафана“ на политички носталгии, туку најгусто урбанизирана општина со сериозни проблеми: паркирање по тераси и тревници, нефункционални пасажи и скапи парцели, стареење на фасади и инсталации, притисок врз детска и ученичка инфраструктура, фрагментиран јавен превоз и потценета пешачка и велосипедска мрежа. Ако 2021 ветувала трансформација на Лептокарија, 2025 мора да донесе детална, проверлива ситуациона карта: што е завршено, што е договорено, што е прекинато — со датум, вредност, изведувач, причина. Сè друго е „муабет од соопштение“.

И тука се гледа поголемата слика за локалната политика во Скопје: пред јавноста кружат кратки „сеченици“ со моќна метафора, а ретко се објавуваат договори, анекси, ревизорски белешки и KPI-мерки за градските и општинските проекти. Во таков амбиент е лесно да се лепи етикета „лажго“ или „кафанџија“, а тешко да се измери ефектот од секоја потрошена општинска сума. Резултатот е кампања којашто ја тера јавноста да гласа „за“ или „против“ личности, наместо „за“ или „против“ конкретни решенија — а токму на локално ниво решенијата се мериториумот.

На крај, кампањата во Карпош изгледа како прецртано сценарио од многу изборни циклуси: брзи соопштенија, долго сеќавање на навреди, кратко паметење на бројки. Додека не се сменат правилата на игра — документ пред епитет, доказ пред навреда — останува впечатокот дека „кафанските дипломи“ се поважни од инженерските проекти, а „муабетите“ од јавните тендери. Општината, меѓутоа, не се води со муабети. Таа се води со планови, договори и рокови — и со храброст тие да се стават јавно на маса.