Skip to content
Во драматичен пресврт што ја менува динамиката на Блискиот Исток, американскиот претседател Доналд Трамп денеска пристигна во Египет на меѓународен самит за иднината на Газа, веднаш по посетата на Израел, каде го поздрави договорот за прекин на огнот со Хамас.
Во своето обраќање пред самитот во Шарм ел-Шеик, Трамп го пофали египетскиот претседател Абдел Фатах ел-Сиси, истакнувајќи ја неговата „критична улога во постигнувањето на мирот“. „Тој одигра многу важна улога. Му благодарам од срце,“ рече Трамп, додавајќи дека Сиси е „моќен лидер кој ја одржува стабилноста во својата земја“.
Денот го одбележаа сцени исполнети со солзи, возбуда и неверување. Сите 20 живи израелски заложници, кои повеќе од две години беа држени во Газа, се ослободени од Хамас и предадени на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, по што повторно се обединија со своите семејства со помош на израелската армија.
Истовремено, Израел ослободи повеќе од 1.900 палестински затвореници, во рамките на мировниот договор посредуван од САД, Катар, Египет и Турција. Дел од нив, 88 затвореници, беа пренесени во Рамалах, каде илјадници луѓе ги пречекаа со скандирања, солзи и песни.
„Полицијата не можеше да ги задржи луѓето. Сите се уфрлија кон автобусите штом ги здогледаа своите најблиски,“ пренесува репортерот Вилијам Кристоу од Рамалах.
Затворениците, изнемоштени и со лузни на лицата, беа дочекани како херои. Еден од нив, обвиен во палестинска кефија, беше симнат од рамениците на толпата пред својата мајка и ѝ ги бакна нозете.
Хамас, покрај живите заложници, ги предаде и телата на двајца убиени израелски државјани. Во претходно соопштение, вооруженото крило на Хамас најави дека ќе ги врати телата на четворица заробени, но досега се потврдени двајца.
Во меѓувреме, во појасот Газа почна постепено враќање на вооружени сили и полиција на Хамас, кои се обидуваат да воспостават ред во уништената територија. Сепак, новинарските извештаи јавуваат дека се случиле пукања и одмазднички егзекуции на неколку локации, што предизвикува страв дека мирот е сè уште кревок.
На маргините на самитот во Египет, Сиси одржа средби со претседателите на Франција и Турција, како и со емирот на Катар, со цел координација на реконструкцијата и распределбата на хуманитарната помош во Газа.
Но, политичката сцена не помина без тензии. Планот на Трамп во последен момент да го покани израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху на самитот беше откажан, откако турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган се закани дека „нема да го слета авионот“ во Шарм ел-Шеик ако поканата остане во сила. Според дипломатски извори, кризата се случила „во воздух“ — додека авионите на двајцата лидери веќе биле во лет.
За време на посетата на Израел, Трамп изјави дека прекинот на огнот ја означува не само победата на Израел, туку и крајот на војната во Газа.
„Ова не е само крај на една војна. Ова е крај на ерата на теророт и смртта — и почеток на добата на вера, надеж и Бог,“ изјави Трамп пред членовите на Кнесетот.
Тој додаде дека САД се подготвени за мировен договор со Иран, откако двете држави, заедно со Израел, претходно летово ги нападнаа иранските нуклеарни капацитети.
„Би било прекрасно ако конечно успееме да постигнеме мир со нив,“ рече тој.
Во однос на Либан, Трамп објави дека „ножот на Хезболах што беше вперен кон Израел е целосно скршен“. Тој изрази поддршка за новиот либански претседател и неговата цел да ја разоружа милицијата на Хезболах.
Според податоците на министерството за здравство во Газа, во израелските напади од 7 октомври 2023 година до денес се убиени најмалку 67.869 Палестинци, а повредени над 170.000 лица. Повеќето од жртвите се жени и деца.
И додека меѓународната заедница зборува за мир, обновување и иднина, трагедијата на палестинскиот народ останува жива рана. Но, со првите ослободени заложници и затвореници, се отвора можност за нов почеток — можност што многумина во регионот ја гледаат како последен обид за вистински мир во Газа.
