Skip to content
Формација на бродови на кинеската крајбрежна стража во неделата помина низ територијалните води околу островите Сенкаку (кои Кина ги нарекува Диаоју) во рамки на „патролирање за спроведување на правата“, соопшти Пекинг. Настанот доаѓа во момент на засилени тензии меѓу Кина и Јапонија по изјавите на јапонската премиерка Санае Такаичи за можен конфликт околу Тајван.
Дипломатскиот спор се разгоре откако Такаичи на 7 ноември изјави во парламентот дека хипотетички кинески напад врз демократски Тајван би можел да предизвика воен одговор од Токио.
Изјавата предизвика жестоки реакции од Пекинг, кој побара од премиерката да ги „преиспита“ своите зборови. Кина тврди дека Тајван е нејзина територија и не ја исклучува употребата на сила. Тајван ја отфрла оваа позиција како нелегитимна.
Кинеска патрола кај островите Сенкаку/Диаоју
„Формацијата 1307 на кинеската крајбрежна стража спроведе патроли во територијалните води на островите Диаоју. Ова е законита операција за заштита на кинеските права и интереси“, стои во соопштението.
Овие острови долго време се предмет на територијален спор меѓу двете земји. Јапонија моментално ги администрира островите, но Кина упорно ги оспорува јапонските надлежности.
Јапонската амбасада во Пекинг не даде коментар на најновиот упад.
Жестока реторика и формални протести
Од изјавата на Такаичи, Јапонија се соочува со засилен притисок од Кина. Посебно внимание привлече изјавата на кинескиот генералeн конзул во Осака:
„Валкана глава што ѕирка – мора да биде отсечена.“
Токио поднесе формален протест, нарекувајќи ја таа изјава заканувачка и недипломатска.
Пекинг, пак, првпат по над две години го повика јапонскиот амбасадор на разговор. Кинеското министерство за одбрана порача дека секој јапонски обид за воена интервенција би бил осуден на пропаст.
Кина ги предупреди своите граѓани да не патуваат во Јапонија
Во петокот, кинеските власти издадоа предупредување до своите државјани да избегнуваат патувања во Јапонија. Токио побара „соодветни мерки“ од Пекинг, но не откри детали.
Три кинески авиокомпании објавија дека патниците можат бесплатно да ги вратат или изменат билетите за летови кон Јапонија.
Зголемена воена активност околу Тајван
Тајванското министерство за одбрана соопшти дека во последните 24 часа забележало:
- 30 кинески воени авиони
- 7 воени бродови
кои делувале околу островот.
Покрај тоа, Кина извршила уште една „заедничка борбена патрола“ со цел, како што наведува Тајпеј, „да го вознемири тајванскиот воздушен и морски простор“. Тајван распореди свои авиони и бродови за следење на ситуацијата.
Такви патроли се пријавуваат неколку пати месечно и се дел од континуираната кампања на воен притисок, велат тајванските власти.
Контекст: стратешка двосмисленост и дипломатски ризици
Јапонските лидери долго време избегнуваа експлицитно споменување на Тајван во сценарија за безбедност, придржувајќи се кон стратегијата на „стратешка двосмисленост“ – политика што ја споделуваат и САД, најважниот безбедносен сојузник на Јапонија.
Тајванската влада повторува дека само народот на островот може да одлучува за неговата иднина.
