Skip to content
Судењето за трагедијата во Кочани, кое денес почнува како најголем судски процес во поновата историја на земјата, е тест за целото општество и мора да се води кристално чисто, порача претседателот на СДСМ, д-р Венко Филипче, на прес-конференција посветена на случајот „Пулс“. Тој нагласи дека процесот мора да биде отворен, транспарентен и под будното око на јавноста, затоа што цела Македонија чека одговор дали ќе има вистинска правда за 63-те загинати и стотиците повредени млади.
„Барам и очекувам процесот да се води отворено, транспарентно, пред очите на целата јавност. Ова им го должиме на родителите, на сите граѓани, на целото општество. Ова е голем тест за зрелоста на нашето општество“, порача Филипче, потсетувајќи дека довербата во судството одамна е разнишана и дека секоја сенка врз постапката ќе значи дополнителна неправда за семејствата.
Во тој контекст тој ја изговори и најострата реченица на денот: „Не може да има договор со луѓе кои прашуваат колку чинат животите на загинатите во Кочани“. Според Филипче, самиот факт што во јавниот простор се отвораат дилеми дали нечии животи можат да се пресметуваат преку политички договори, обесштетувања или заткулисни компромиси, покажува колку е разјаден системот и колку е важно судењето да биде ослободено од било какви влијанија.
Филипче истакна дека СДСМ има сериозен сомнеж дека досега ниту истрагата се терала до крај, ниту постоела вистинска желба да се стигне до сите одговори, па затоа барањето за Анкетна комисија во Собранието не е партиска калкулација, туку потребен механизам за дополнителен надзор. Имаме впечаток, рече тој, дека дел од институциите останале неми, дека многу прашања се уште се отворени и дека без парламентарен увид ризикот од селективна правда е голем.
Токму затоа, пратеничката група на СДСМ и Коалицијата до Собранието поднесува предлог за надзорна расправа и формирање посебна Анкетна комисија за целосно и независно испитување на трагедијата во „Пулс“ – од локалните институции во Кочани, до централните органи во Скопје. Идејата, како што објасни Филипче, е да се провери постапувањето на сите инстанци, да се утврди политичка и службена одговорност и да се предложат мерки за ваква трагедија никогаш повеќе да не се повтори. Рацин.мк
„Сè што правиме е барање за поддршка на семејствата, ова не може да се сведе на дневна политика“, нагласи Филипче, потсетувајќи дека токму родителите на загинатите и повредените први јавно побараа надзорна расправа и Анкетна комисија. Нивните повици, истакна тој, не се политички говори, туку глас на луѓе кои изгубиле деца и кои не бараат сочувство, туку институционална вистина и фер постапка. Рацин.мк
Филипче најави дека СДСМ ќе ги искористи сите демократски алатки – од парламентарни иницијативи, преку надзорни расправи, до законски решенија – за да се осигура дека ниту еден сегмент од трагедијата нема да остане затскриен. „Ќе се користат сите демократски алатки, затоа што ова не е борба за партиски поени, туку за минимум правда и достоинство во систем кој очигледно покажа колку е слаб“, рече тој. Рацин.мк+1
Во однос на самиот судски процес, Филипче повторно повтори дека судењето за трагедијата во Кочани е тест и за судството и за политиката и за општеството во целина. Според него, само „кристално чиста“ постапка без политички притисоци, без селективност и без закулисни договори може да врати дел од изгубената доверба на граѓаните – и да покаже дека државата навистина научила нешто од најцрната ноќ во својата понова историја. Радио Слободна Европа+1
Додека во судницата се чита обвинението, а родителите со страв и надеж ги следат првите чекори на процесот, политичката битка се води околу тоа дали институциите ќе покажат храброст да погледнат во сопствениот неуспех. Во тој судир меѓу желбата за затворање на случајот и инсистирањето на целосна вистина, прес-конференцијата на Филипче е порака дека судењето за Кочани повеќе не е само правен предмет, туку огледало во кое се гледа целата држава – со сите свои пукнатини, стравови и шанси за промена.
