Од вкупно 1.220 километри железница, повеќе од половина од нејзината должина – 747 километри, е на територијата на Република Бугарија. Од нив останува да се изградат само 2,5 километри железничка пруга – од Ѓуешево до Деве Баир (границата со Република Северна Македонија), велат од Министерството за транспорт за медиумите.
Делот е финансиран во рамките на Програмата за транспортна поврзаност 2021 – 2027 година и ќе биде завршен според распоредот до 2029 година. За споредба, делот што недостасува на територијата на РСМ е приближно 70 километри.
Тврдењето дека нашата земја ја одложи модернизацијата на бугарската секција е медиумска шпекулација.
Железничката линија Радомир – Ѓуешево е во функција и по завршување на делницата од Ѓуешево до Деве Баир во должина од 2,5 километри, преку прекуграничен тунел ќе може да се приклучи на мрежата на операторот РСМ. Исто така, НРИЦ го нарача проектирањето на рехабилитација на целата делница за брзини до 160 километри. Овој проект е финансиран и од Програмата за транспортна поврзаност 2021 – 2027 година.
На 15 јануари 2025 г. Согласно утврдената процедура, Бугарија достави до РСМ нацрт-договор за прекуграничен железнички тунел со РСМ, во кој се претпоставува дека страните имаат заедничка цел – изградба на прекуграничен железнички тунел меѓу Република Бугарија и Република Северна Македонија во граничната област, вклучително и преку спроведување на јавна набавка за изградба и надзор на една од страните неговата изградба, а изградениот објект треба да ги исполни барањата на ЕУ и НАТО за ваков тип на инфраструктура. Досега нема официјален одговор од РСМ.
Дополнителни информации:
На иницијатива на Бугарија во 2021 г. Потпишан е Меморандум за разбирање меѓу Република Бугарија, Република Албанија и Република Северна Македонија за соработка во изградбата на одржлива инфраструктура долж Коридорот 8 како основа за преговори, фокусирајќи се на инвестициски проекти со највисока додадена вредност за регионот и за координирање и спроведување на напорите и мерките за изградба на врските што недостасуваат меѓу земјите, како и проекти на секоја нивна територија.
Повторно на предлог на Бугарија на 25 ноември 2022 г. Усвоена е заедничка декларација на Бугарија, Италија, Албанија и Република Северна Македонија со која се потврдува заедничката посветеност и конкретните мерки за изградба на инфраструктурата долж Коридорот во роковите предвидени во насоките за развој на Трансевропската транспортна мрежа.
Благодарение на напорите на бугарската страна, рутата на Коридорот 8: Софија – Скопје – Драч – Бари (по море) сега е дел од новиот европски транспортен коридор „Западен Балкан – Источен Медитеран“, кој е вклучен во новата Регулатива (ЕУ) 2024/1679 на Европскиот парламент и на Советот од 2024 јуни 2013 година. за насоките на Унијата за развој на Трансевропската транспортна мрежа.
Декларацијата на Народното собрание на Република Бугарија од 26 септември 2024 година. ја потврдува политичката намера и стремеж за завршување на изградбата на Паневропскиот Коридор 8 на бугарска страна и ја повикува владата на РСМ одговорно и со добра волја да пристапи кон сите преземени обврски и договори, со цел навремена изградба на делниците од трасата на Коридорот на нејзина територија.
Бугарија активно работи на финализирање на активностите за модернизација на железничката инфраструктура долж Коридорот 8 на нејзината територија, вклучително и изградбата на директна железничка врска меѓу Република Бугарија и Република Северна Македонија.
Во тек се проекти во правец Софија – Пловдив – Бургас и Карнобат – Синдел – Варна, со вкупна инвестициска вредност од над 3 милијарди лева.
Во тек е изработка на проектни решенија за модернизација на железничката делница од Радомир до Ѓуешево и од Ѓуешево до границата со Република Македонија, при што изградбата на втората делница заедно со поврзување со постојната пруга се планира за финансирање во рамките на Програмата за транспортна поврзаност 2021-2027 година (ПТС 2021-2027). Во моментов, одобрени се идејни проекти на новопроектираните делници, за кои развојни работи има ефективна Одлука за ОВЖС. Техничкиот проект е во процес на завршување и се чекаат детални развојни планови.
При изборот на изведувач за изградба на железничката делница до крајот на 2026 година, индикативниот рок за завршување на градежните активности во делот е во согласност со периодот на подобност на трошоците според ТЕ 2021-2027 година и Меморандумот за разбирање помеѓу Република Бугарија, Република Албанија и Република Северна Македонија, одржлив за соработка во изградбата на територијата на Република Северна Македонија. 720 од 15.10.2021 година на Советот на министри, во сила од 19 октомври 2021 година