Skip to content
Цената на јајцата во Европската Унија продолжува да расте и во 2025 година, со ново поскапување од 6,7 проценти во март, споредено со истиот месец лани, соопшти денес Европската статистичка служба – Евростат. Зголемувањето на трошоците доаѓа во пресрет на велигденските празници, кога потрошувачката на јајца традиционално расте, што дополнително го оптоварува семејниот буџет во дел од земјите-членки.
Според податоците на Евростат, најзначително годишно зголемување на цената на јајцата е забележано во Чешка, каде цените пораснале за дури 46 проценти во март 2025. Овој енормен скок ја позиционира Чешка како земја со најбрзо растечка цена на јајцата во ЕУ за тековната година. Потоа следуваат Словачка со 29,8 проценти и Унгарија со 26,1 проценти, што укажува на поширок регионален тренд на пораст на трошоците за овој основен прехранбен производ.
Експертите забележуваат дека во овие држави има влијание од комбинација на фактори, меѓу кои зголемените трошоци за сточна храна, енергенси и транспорт, но и нестабилности во понудата поради сезонски и епидемиолошки предизвици во сточарството.
Намалување на цените во неколку западноевропски земји
Спротивен тренд се забележува во дел од земјите од Западна Европа. Најголем пад на цената на јајцата е забележан во Холандија, каде цените се пониски за 3,6 проценти во однос на март 2024. Луксембург и Грција исто така бележат намалување, од 3,2 односно 2,0 проценти.
Овој тренд се припишува на поефикасно управување со синџирите на снабдување, поголема домашна продукција и повисока стабилност на локалните пазари. Во некои случаи, политиките за замрзнување на цените или таргетирана поддршка за производителите одиграа улога во амортизирањето на инфлаторните притисоци.
Тренд на раст уште од почетокот на 2025
Покрај скокот во март, цените на јајцата веќе бележеа раст и во претходните месеци. Во јануари 2025, тие беа повисоки за 3,4 проценти, додека во февруари зголемувањето изнесуваше 4,1 процент во споредба со истите месеци во 2024 година. Според Евростат, овој континуиран раст на цените укажува на долгорочен тренд на нестабилност на пазарот со јајца во ЕУ.
Најголемиот забележан скок досега беше во 2023 година, кога во февруари јајцата во ЕУ поскапеа за рекордни 31,2 проценти на годишно ниво – што беше последица на глобалната инфлација, птичји грип и енергетската криза поради војната во Украина.
Во контекст на претстојниот Велигден, кога јајцата имаат и симболично и практично значење, порастот на цените е посебно чувствителен за потрошувачите. Во некои земји, велигденските трошоци за домаќинствата веќе се повисоки за десетици евра споредено со лани, а дел од синдикатите и потрошувачките организации во Чешка, Словачка и Унгарија веќе апелираат до владите за интервенција или контрола на цените на основните производи.
