Светски ден на реките – повик на МЕД за нивна заштита

Во Влае постои единствено пешачка патека долж кејот на Вардар, 14.8.2023 година; Фото: Мета.мк
Во Влае постои единствено пешачка патека долж кејот на Вардар, 14.8.2023 година; Фото: Мета.мк

Секоја година, на четвртата недела од септември, се одбележува Светски ден на реките – ден посветен на потсетување дека реките не се само вода што тече, туку живи артерии кои ги хранат луѓето, природата и културата.

Во Македонија, реките отсекогаш имале огромно значење. Вардар, најголемата и најпозната река, го преминува срцето на земјата и ја поврзува од Шар Планина до Егејското Море. Црн Дрим ги носи водите на Охридското Езеро кон Јадранот и претставува живеалиште за единствени видови. Брегалница е душата на источниот дел, додека Радика со своите кристално чисти води е симбол на планинска убавина. Треска, Струмица, Пчиња и многу други се дел од мозаикот на нашата природа и културна меморија.

Реките се дел од приказните на луѓето. Го обликувале нашиот начин на живот, селата и градовите, економијата и традициите. На нивните брегови се пееле песни, се орало и садело, се собирале луѓето да прославуваат или да тагуваат.

Но денес тие се соочуваат со бројни предизвици: загадување од индустрија, отпад и отпадни води, изградба на мали хидроцентрали кои го менуваат нивниот тек и уништуваат живеалишта, како и климатски промени кои влијаат врз нивниот водостој и биодиверзитет.

Затоа, на овој ден упатуваме повик: да се грижиме за реките како за сопствениот живот. Тие се дом за безброј растителни и животински видови, носат вода до нивите и градините, ја ладат земјата во лето и носат убавина и мир во нашето секојдневие.

Македонското еколошко друштво заедно со своите партнери – Националниот парк Галичица, Општина Ресен, Друштвото за заштита на Преспа од Грција (SPP) и PPNEA од Албанија – продолжува со активна работа на заштитата на реките во рамки на иницијативата „Green & Blue Prespa“, поддржана од Европската Унија и Prespa-Ohrid Nature Trust (PONT).

Реките не се само природен ресурс – тие се темел на животот, врска меѓу луѓето и природата, наследство што мора да го оставиме зачувано за идните генерации.

Да ја чуваме Македонија чиста, зелена и жива – преку реките кои ѝ даваат сила и душа.

Зачлени се на нашиот е-билтен