Веќе втора година Мицкоски го „рестартира“ системот: колку ќе трае?

На одбележувањето на 11 Октомври во Прилеп, премиерот Христијан Мицкоски повтори дека е потребна „длабока мобилизација“ и „суштински дијалог“ со академијата, младите и сите општествени фактори за рестарт на „трулиот и нефункционален“ систем. Тоа е политички силна формулација, но ја отвора и клучната дилема: ако ова е веќе втора година од мандатот во која се најавува рестарт, колку време му треба на Владата за мерливи резултати—и според кои критериуми ќе се мери успехот?

Пораката дека државата оди по „вистинскиот пат“ има симболична тежина на овој датум, но од симболика до ефект има растојание. Суштински дијалог не е фотографија од лидерска средба, туку конкретна агенда: календар за реформи, носители, рокови и индикатори. Ако академската заедница е „поттурнувана на страна“, како што вели премиерот, тогаш првиот тест е институционално вклучување на МАНУ и универзитетите во креирањето политики, со јавно објавени експертски мислења и одговорни лица. Ако младите живеат во „свој микросвет“, тестот е нова генерација мерки што го забрзуваат нивниот влез во економијата—од практики и старт-ап фондови до дигитални услуги без шалтер.

Историјата од транзицијата до денес навистина остави слоеви разочарувања. Но токму затоа е потребно владиното „рестартирање“ да се преведе во јасни чекори: департизација на администрацијата со транспарентни конкурси и ротации; мерлива борба против корупцијата со предмети што завршуваат во судница, а не во соопштение; фискална дисциплина и јавни инвестиции со отворени договори; дигитални процедури што ја укинуваат потребата од „врски“. Во спротивно, фразата „последна шанса на оваа генерација“ ќе остане мотивациски слоган, а не патоказ.

Политички, Мицкоски ја презема одговорноста „да го води процесот“. Тоа подразбира и отвореност за критика и коректив—вклучително и од оние што не му се политички блиски. Прашањето од насловот затоа е честно и неопходно: ако рестартот е во тек втора година, јавноста има право да знае кога и како ќе ја забележи промената—во судниците, на шалтерите, во платното конто на граѓанинот и во повратокот на довербата.