Мајките заработуваат речиси 30 проценти помалку од татковците: Истражувањата покажуваат колку е длабок родовиот јаз во ЕУ, еве ја најголемата разлика

Мајките во Велика Британија заработуваат 302 фунти помалку неделно од татковците, според анализата на Канцеларијата за национална статистика (ONS). Најновото достапно истражување на Евростат покажува дека ситуацијата не е подобра ниту во ЕУ, покажувајќи дека просечната бруто часовна плата на жените во ЕУ била за 12 проценти пониска од онаа на мажите.

Овие податоци повторно ја вратија во фокус темата за родовиот јаз во платите во ЕУ, кој варира меѓу земјите и може дополнително да се прошири со родителството. Прашањето за родовата еднаквост, се согласуваат експертите, е горливо прашање кое мора да се реши што е можно поскоро.

Жените со деца во Велика Британија заработуваат 302 фунти помалку неделно од мажите со деца, една третина помалку неделно и речиси 20 проценти помалку на час, се вели во анализата на ONS. Ова практично значи дека од 1 септември, мајките работат бесплатно до крајот на годината, во споредба со татковците, пишува Гардијан.

„Причината зошто разликата во платите меѓу половите толку се проширува по раѓањето деца е тоа што основањето семејство има непропорционално негативно влијание врз заработката на жените“, рече Џоел Брирли, основач на Growth Spurt, онлајн иницијатива за родители кои се враќаат на работа.

Анализата е потврдена како точна од ONS. Сепак, ситуацијата е многу полоша, истакнува Брирли, бидејќи анализата не го зема предвид големиот број родители кои стануваат економски неактивни поради обврските за грижа за децата.

„Знаеме дека жените имаат многу поголема веројатност да бидат принудени да останат без работа поради трошоците за грижа за децата, дискриминацијата поради бременост и недостатокот на флексибилно работно време“, додаде таа.

Дискриминацијата поради бременост и мајчинство останува широко распространета, со околу 74.000 жени принудени да останат без работа секоја година само затоа што забремениле или земале породилно отсуство, според претходна анализа на Брирли.

„Поголемиот дел од мајките велат дека доживеале некаков вид дискриминација или неповолна положба поради отсуство од работа, од пропуштени унапредувања до маргинализација на работното место“, рече таа.

Цената и достапноста на грижа за деца остануваат главни пречки за жените да продолжат да работат или да прифатат унапредувања, додека флексибилните и скратените часови што им се потребни на мајките за да ја балансираат работата и грижата за децата честопати се ниско платени и нудат ограничени можности за напредување.

Просечна неделна заработка на мажите во ЕУ

Според бројките на Велика Британија за 2025 година, просечната неделна плата за мажи со деца е помеѓу 1.020 и 1.050 фунти.

Бидејќи жените се посклони да бараат флексибилно работно време, Брерли истакнува дека тие непропорционално ја носат казната за кариера поврзана со овие улоги.

„Конечно, нашиот застарен систем за родителско отсуство дополнително ги зајакнува родовите стереотипи: мајките се охрабруваат, и честопати се очекува, да земат продолжено отсуство, додека татковците се враќаат на работа. Ова не само што ја зајакнува идејата дека грижата за децата е „женска работа“, туку значи и дека кариерите на мажите продолжуваат, додека кариерите на жените стагнираат“, рече таа.

Д-р Мери-Ан Стефенсон, директорка на Групата за буџет на жените, верува дека истражувањето покажува колку всушност се проширува разликата во заработката кога жените стануваат мајки.

„Имаме систем за отсуство што ја зајакнува родовата поделба на неплатената работа, што значи дека дури и паровите кои сакаат подеднакво да ја делат грижата, сè уште ги оставаат жените како примарни старатели. Многу е важно владата, при преглед на родителското отсуство, да препознае колку е лош сегашниот систем за сите и да спроведе реформи што ќе им овозможат на родителите подеднакво да ја делат платената и неплатената работа“, заклучи таа.

Сликата не е посветла дури ни во ЕУ, според најновите достапни податоци од Евростат, од 2023 година. Според таа анализа, просечната бруто плата по час кај жените во ЕУ била за 12 проценти пониска од онаа кај мажите. Сепак, ова е просечна бројка што не ги зема предвид специфичните фактори како што е родителскиот статус, се вели во соопштението на Регионалниот информативен центар на ОН.

Студија од 2023 година покажа дека приходите на мајките во Полска се намалуваат за околу 20 проценти по раѓањето на детето. Од друга страна, приходите на татковците се зголемуваат, што укажува дека родителството значително придонесува за родовиот јаз во платите.

Според податоците од истата година, жените во Чешка заработуваат во просек 18,9 проценти помалку од мажите, што е над просекот на ЕУ.

Во Франција, според податоците од 2021 година, просечната годишна плата на жените во приватниот сектор била 18.630 евра, додека кај мажите била 24.640, што претставува разлика од 24,4 проценти.
Овие податоци покажуваат дека родовиот јаз во платите во ЕУ варира меѓу земјите и може дополнително да се прошири поради родителството, особено кај жените.