Како што веќе објавивме синоќа, Будимпешта се подготвува за можен мировен самит помеѓу Зеленски и Путин. Денес полскиот премиер Доналд Туск ја критикуваше идејата унгарската престолнина да биде потенцијално место за средба меѓу Владимир Путин и Володимир Зеленски, потсетувајќи на Будапештанскиот меморандум од 1994. „Будимпешта? Не секој се сеќава, но во 1994 Украина веќе доби уверувања за територијален интегритет од САД, Русија и Обединетото Кралство. Во Будимпешта. Можеби сум суеверен, но овојпат би избрал друго место“, напиша Туск на Х.
Идејата Будимпешта да биде домаќин се појави откако Белата куќа разгледува можен тритерален состанок (САД–Русија–Украина) за забрзување на мировниот процес; како водечка опција ја споменуваат токму Унгарија, иако Кремљ сè уште е нејасен околу директна средба Путин–Зеленски.
Контекстот е особено чувствителен за Киев: Будапештанскиот меморандум беше потпишан токму таму во 1994 со политички уверувања за суверенитет на Украина во замена за нуклеарно разоружување — уверувања што Москва ги прекрши со анексијата на Крим (2014) и целосната инвазија (2022), па затоа симболиката на Будимпешта е проблематична.
Во игра се и алтернативни локации: францускиот претседател Емануел Макрон ја предложи Женева, а швајцарскиот министер за надворешни работи Игнацио Касис потврди дека Швајцарија е „подготвена“ и дека Путин би имал имунитет од апсење доколку дојде исклучиво за мировни разговори — и покрај налогот на МКС. Италијанскиот шеф на дипломатија Антонио Тајани јавно ја поддржа оваа опција.
Да се потсети: уште на 25 февруари 2022, унгарскиот МНР Петер Сијарто ја нудеше Будимпешта како „безбедна локација“ за разговори меѓу делегации од Русија и Украина, а деновиве медиуми пренесуваат дека Путин дури сугерирал и Москва — предлог брзо отфрлен од Киев и европските лидери.
Зошто местото е важно
- Правна и симболична тежина: Будимпешта асоцира на неисполнети уверувања; Женева нуди неутралност и јасна дипломатска инфраструктура.
- МКС и логистика: Поради налогот за апсење, голем дел од земјите се правно „лизгав терен“ за домаќинство; Швајцарија сигнализира специјален режим само за мировни цели.
- Политички сигнали: Будимпешта би била контроверзна поради ориентацијата на унгарското раководство и врските со Кремљ; Женева би пратила порака за широка западна кохезија.