Ако сакате да останете активни и независни во староста, здравјето на коските мора да биде приоритет.
Коските не се само потпора на телото – тие ги штитат органите и овозможуваат движење. Иако често се мисли дека за нив треба да се грижиме дури во подоцнежните години, она што го правиме во младоста има големо влијание врз нивната сила подоцна во животот.
Остеопорозата, состојба во која коските стануваат кршливи и подложни на фрактури, е еден од водечките причини за инвалидитет и губење на самостојност во староста. Но добрата вест е дека постојат конкретни чекори за зачувување на густината и цврстината на коските.
Стручњаците се согласуваат дека најважниот меѓу нив е – престанокот на пушење.
Пушењето сериозно ги оштетува коските
Иако сите знаеме дека цигарите се штетни за срцето и белите дробови, ретко се зборува за тоа колку негативно влијаат на коските. Според ортопедите, престанокот со пушење е првата препорака што им ја даваат на пациентите кои сакаат да ги заштитат своите коски.
Д-р Памела Мехта објаснува дека бројни студии покажале поврзаност меѓу пушењето и намалената густина на коските – главниот фактор за развој на остеопороза. Пушачите имаат значително поголем ризик од фрактури, а тој ризик расте со годините и времетраењето на пушењето.
„Сум видела здрави и активни луѓе кои многу рано развиваат кршливи коски, само поради долготрајно пушење“, вели д-р Мехта.
Како цигарите го забавуваат обновувањето на коските
Коските постојано се обновуваат – старото ткиво се заменува со ново. Но пушењето ја нарушува рамнотежата меѓу клетките што ја разградуваат и оние што ја градат коската.
Никотинот и другите хемикалии во цигарите го забавуваат создавањето на ново ткиво и го забрзуваат губењето на постоечкото, што со текот на времето води до ослабени коски.
Намален доток на кислород и хранливи материи
Никотинот ги стеснува крвните садови, со што се намалува протокот на крв и кислород – вклучително и до коските. Тоа значи дека коските не добиваат доволно калциум, фосфор и други хранливи материи неопходни за нивно заздравување и зајакнување.
Коските на пушачите побавно зараснуваат
Пушењето не е штетно само на долг рок – тоа го забавува и заздравувањето по повреди или операции. Поради тоа, многу ортопеди бараат пациентите да се откажат од пушење пред хируршка интервенција, бидејќи дуванот го зголемува ризикот од компликации и инфекции.
„Пушењето им штети на сите коски – и на оние што растат и на оние што се обновуваат“, вели д-р Лори Фитон.
Што друго може да направите за посилни коски
Покрај прекинот на пушење, лекарите препорачуваат:
- исхрана богата со калциум и витамин D (млечни производи, зелено лиснато зеленчук, масна риба);
- редовен внес на протеини, распоредени рамномерно во текот на денот;
- физичка активност – пешачење, трчање, тренинг со тежини или скокање јаже;
- ограничување на алкохолот, бидејќи ја намалува апсорпцијата на калциум и го нарушува хормоналниот баланс важен за здрави коски.
Грижата за коските не почнува во староста – таа почнува денес.