Skip to content
Италијанскиот антимонополски регулатор ѝ изрече казна од 255 милиони евра на авиокомпанијата Ryanair, оценувајќи дека ја злоупотребила својата доминантна позиција на пазарот на авионски превоз кон и од Италија, со цел намерно да ги истисне туристичките агенции од пазарот.
Ryanair учествува со дури 40 проценти од вкупниот патнички сообраќај на италијанските воздушни линии, што ѝ дава значително влијание врз пазарот. Според одлуката на антимонополската управа, компанијата вовела технички и деловни бариери што сериозно ја отежнале работата на онлајн и традиционалните туристички агенции кои се потпираат на нејзините летови.
„По сложена истрага, утврдивме дека Ryanair спровела детално разработена стратегија која ја ограничувала можноста туристичките агенции да купуваат авионски билети преку ryanair.com“, се наведува во соопштението на регулаторот. Овие практики, според властите, ги блокирале или значително ги отежнале резервациите, особено кога летовите на Ryanair биле комбинирани со услуги од други авиокомпании, осигурување или туристички пакети.
Како биле погодени туристичките агенции
Од април 2023 година, Ryanair вовела дополнителни проверки, вклучително и проверки со препознавање лице, кои се применувале претежно за резервации направени преку туристички агенции. Директните клиенти, пак, во најголем дел не биле изложени на истите процедури. Овие мерки ги направиле продажбите преку агенции побавни, поскапи и помалку сигурни, со што биле обесхрабрени и агенциите и потрошувачите.
Покрај тоа, компанијата повремено или целосно им го блокирала пристапот до својата веб-страница на одредени туристички агенции, вклучувајќи и оневозможување на платежни методи и масовно бришење на кориснички сметки поврзани со онлајн платформи за резервации.
Бидејќи летовите на Ryanair претставуваат клучен елемент за агенциите кои продаваат патувања до и од Италија, ваквите потези практично им оневозможиле нормално работење. Според регулаторот, компанијата со тоа престанала само да конкурира со посредниците и почнала активно да им го негира пристапот до пазарот.
Притисок и рестриктивни договори
Антимонополската управа утврдила и дека Ryanair го користела овој притисок за да ги принуди агенциите да потпишат рестриктивни договори за соработка. Со тие договори им било ограничено правото да комбинираат летови на Ryanair со други авиокомпании, сместување, осигурување или туристички услуги, што е основен начин на кој агенциите се натпреваруваат на пазарот.
За да ја наметне усогласеноста, авиокомпанијата повторно воведувала блокади и спроведувала „агресивни комуникациски кампањи“, во кои одредени платформи ги нарекувала „пиратски онлајн туристички агенции“. Регулаторот оцени дека ваквиот пристап дополнително ја нарушил конкуренцијата и го стеснил изборот за потрошувачите.
„Нефер пазарни услови“
Според правилата на конкуренцијата, самата доминантна позиција не е незаконска, но злоупотребата на таа позиција – преку исклучување на конкуренцијата или наметнување нефер услови е строго забранета. Италијанската управа заклучи дека Ryanair ја искористила својата моќ на пазарот на авионски превоз за да ја поткопа конкуренцијата во секторот на туристички и патнички услуги.
Со тоа што ги направила продажбите преку агенции технички и економски оптоварувачки, компанијата го намалила бројот и квалитетот на понудите достапни за потрошувачите и ја искривила пазарната структура. Токму оваа комбинација на фактори, според регулаторот, ја оправдува рекордната казна од 255 милиони евра.
Антимонополските власти предупредуваат дека во дигиталните пазари моќта се концентрира многу брзо. Кога една компанија ќе стане „стандард“, најевтина, најголема и најпрепознатлива, секоја нејзина одлука за тоа кој и како може да продава престанува да биде приватна деловна одлука и почнува да го обликува целиот пазар. Во такви случаи, велат регулаторите, интервенцијата е неопходна за да се зачува конкуренцијата и изборот за потрошувачите.