Skip to content
Белград денеска е под силен безбедносен фокус поради најавениот масовен протест „Се гледаме на Видовден“, закажан за 18 часот на плоштадот Славија. Организиран од студентски групи, собирот се одржува во атмосфера на зголемени тензии, обвинувања за нелегитимност и наводни закани за насилство, што властите ги нарекоа дел од „обоена револуција“.
Протестот доаѓа по смртоносната несреќа на 1 ноември минатата година, кога во уривање на настрешница на реновираната железничка станица во Нови Сад загинаа 16 лица. Граѓаните, студентите и дел од опозицијата ја обвинуваат власта за корупција и немарност, барајќи одговорност и реформи.
Две јасни барања
Студентите поставија ултиматум до Владата со рок до 21 часот вечерва за исполнување на два клучни барања:
- Да достави предлог до претседателот на Србија за распуштање на Народното собрание и распишување предвремени парламентарни избори.
- Да апелира до Министерството за внатрешни работи да го запре најавениот контрамитинг кај Пионирскиот парк и Трг Николе Пашиќа, каде што се наоѓа шаторската населба на групата Студенти 2.0 – поддржувачи на власта.
Во истиот период, поддржувачите на власта организираат „литературна вечер“ во шаторите, што дел од јавноста го гледа како провокација и обид за парализирање на студентскиот протест.
Вучиќ: „Ултиматумот не е прифатен“
Претседателот Александар Вучиќ изјави дека „ултиматумот не е прифатен“ и додаде дека студентите „не мора да чекаат до 21 часот“, сигнализирајќи целосно отфрлање на нивните барања. Тој, заедно со владини функционери, протестите ги нарекува деструктивни и координирани обиди за дестабилизација на државата.
Безбедносни мерки и предупредувања
Министерството за внатрешни работи и Вишото јавно обвинителство издадоа соопштенија со повик на воздржаност и почитување на јавниот ред. Според обвинителството, откриени се наводни планови за организирани упади во институции и насилни дејства, што би можеле да доведат до кривична одговорност.
Министерот за внатрешни работи, Ивица Дачиќ, истакна: „Секој обид за насилство ќе биде спречен и санкциониран“, повикувајќи на мирен протест. Претседателот Вучиќ дополнително порача дека „државата ќе интервенира доколку биде принудена“.
Повторени сценарија и страв од ескалација
Во петокот, Српските железници објавија дека железничкиот сообраќај е суспендиран поради наводни дојави за бомби – изјава идентична со онаа дадена во пресрет на масовниот протест на 15 март, кога според независни процени во Белград се собраа над 275.000 граѓани.
Владини медиуми и таблоиди повторно објавуваат тврдења за „план од четири точки“ на демонстрантите за дестабилизација на државата, додека студентските организации инсистираат дека протестот е строго мирен и ненасилен. Тие најавија дека точно во 21 часот ќе ги соблечат жолтите елеци како симболичен крај на протестот, а за сè што ќе се случува потоа – не преземаат одговорност.
Мирен отпор или обид за раздор?
„Нашата поента е да бидеме мирни. Ниту повикавме, ниту ќе повикаме на насилство“, порачаа организаторите. Сепак, тензијата расте, а вечерва Белград ќе биде фокусна точка не само за Србија, туку и за регионот, кој внимателно го следи исходот од овој критичен момент за српското општество и демократија.
