Во историски чекор што ја поврзува духовноста со еколошката свест, Папата Лав XIV одобри нов литургиски обред – „Миса за грижа за Созданието“, којашто има за цел да ги охрабри католиците ширум светот да се молат и дејствуваат за заштита на природната средина.
Овој нов обред, подготвен од Конгрегацијата за литургија и Дикастериумот за интегрално човечко развивање, претставува 50-та опција во специјалниот список на миси што се одржуваат за посебни намери, како молитви за мир, благодарност за жетва или спречување природни катастрофи. Сега, по првпат, католичката црква има официјален литургиски формат насочен конкретно кон екологијата.
Духовност и екологија – обединети во литургија
Новата миса ги повикува верниците да развијат „љубов и грижа кон сето создание“ и да научат да живеат „во хармонија со сите суштества“. Кардинал Мајкл Черни, кој го претстави обредот, истакна дека Црквата сака да потсети дека молитвата, верата и животниот стил не можат да бидат одвоени од одговорноста кон Земјата.
„Оваа миса нè потсетува дека сме чувари, а не сопственици на создадениот свет“, рече кардиналот Черни. „Станува збор за пасторална и литургиска иновација што ја повикува заедницата на молитва и акција за планетата.“
Наследството на Папата Франциск продолжува
Папата Лав XIV – првиот американски поглавар на Римокатоличката црква – го продолжува еколошкото наследство на својот претходник, Папата Франциск, кој во 2015 година ја објави енцикликата Laudato Si’, првиот папски документ кој отворено го прифати научниот консензус за климатските промени. Франциск повика на глобално намалување на емисиите на стакленички гасови и јасно ја постави Црквата на страната на климатската правда.
Преподобниот Брус Морил, језуит и професор на Универзитетот Вандербилт, изјави дека новата миса е логично продолжение на оваа визија:
„Папата Лав јасно покажува дека ќе ја продолжи не само духовната, туку и граѓанската грижа за животната средина“, рече Морил за Reuters.
Созданието како ‘бојно поле’
Во својата порака објавена по повод Светскиот ден на молитва за создадението (1 септември), Папата Лав остро го осуди економскиот и политичкиот систем кој, како што рече, „го претвори создадениот свет во бојно поле за контрола и доминација“.
„Природата станала предмет на трговија и цел на политики што го ставаат профитот пред луѓето и планетата“, рече понтификот. „Овие рани се последица од гревот – предавство на библиската заповед да не се владее над создаденото, туку да се негува со грижа и одговорност.“
Овие зборови се пренесени и во официјалниот гласник на Ватикан, Verba Leonis („Зборовите на Лавот“), кој редовно ги објавува обраќањата и пораките на папата.
Еколошка литургија за 21-от век
Новата миса ќе биде достапна на повеќе јазици од септември 2025 година и ќе може да се вклучи во неделната литургија, особено во периоди кога се одбележуваат глобални еколошки датуми како Светскиот ден на Земјата (22 април) или Времето на создадението (1 септември – 4 октомври).
Со ова, Ватикан испраќа силна порака: духовната грижа за верниците не може да биде одделена од грижата за домот во кој живеат сите живи суштества.