Skip to content
Во последната рунда дипломатски маневри, Владимир Путин доставил нов, построг услов за прекин на војната: Украина да се повлече и да ѝ препушти на Русија целосна контрола врз Донецката област. Информацијата произлезе по телефонскиот разговор со американскиот претседател Доналд Трамп минатата седмица и ја потврдија повеќе меѓународни медиуми со упатување на американски официјални извори. Истите извори наведуваат дека Москва, за возврат, би размислувала за повлекување од делови на Запорожје и Херсон, што претставува минимално редуцирање на претходните територијални барања.
Хрватскиот портал „Index.hr“ денеска ја пренесе тезата за „новиот услов“ како дел од поширок пакет што Кремљ го тестира по августовскиот самит на Алјаска, кога првпат се појавија контури на т.н. „територијална размена“ – Киев би се откажал од истокот, Москва од делови на југот. Иако тогаш беше збор за неформални идеи, сегашниот наратив се заострува околу Донецк како „црвена линија“ на Путин.
Контекстот се менува и со најавите за нова средба Путин–Трамп во наредните две седмици, условена со „многу подготвителна работа“ меѓу дипломатските тимови. Кремљ испраќа сигнали дека е „отворен за мир“, но паралелно продолжуваат ракетните удари врз украинските градови – контрадикција што во Киев се чита како обид за преговарачки притисок, а не како реална деескалација.
Од украинска перспектива, барањето за цел Донецк е неприфатливо: Киев инсистира на безбедносни гаранции и не прифаќа територијални отстапки, особено по цена на признавање на окупацијата. Американските медиуми наведуваат дека Трамп не го поддржал експлицитно барањето, но турка кон договор и планира нов состанок со Путин во Будимпешта. Во меѓувреме, Варшава и повеќе европски престолнини го заоструваат јазикот против „принуда преку бомбардирање“.
Поголемата слика ја дополнуваат изјавите на рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, кој и претходно ги сумирал „условите“: напуштање на НАТО-амбициите, неутралност на Украина, забрана за западно воено присуство и започнување територијални разговори за Донбас. На терен, оваа рамка останува далеку од прифатлива за Украина, која ја врзува секоја формула со повлекување на руските сили и враќање на контролата над окупираните територии.
Во вакви услови, „новиот услов за Донецк“ повеќе личи на тестирање на границите на западната трпеливост и украинската издржливост, отколку на реална мапа за мир. Ако се materialизира средбата Путин–Трамп, дипломатскиот терен ќе се движи меѓу притисок и гаранции, но клучот останува во Киев: без украинска согласност, и најамбициозната формула останува политичка вежба на хартија.
