Советот на Европската Унија даде конечно зелено светло за ажурирање на механизмот што овозможува привремено суспендирање на безвизниот режим за граѓаните на трети земји кои имаат право да влезат во Шенген зоната без виза.
Изменетите правила ќе ѝ овозможат на ЕУ да реагира побрзо и порешително во ситуации каде што безвизниот режим се злоупотребува или кога се покажува дека е спротивен на интересите на ЕУ.
Што носи новиот механизам?
Кога промените ќе стапат во сила, ЕУ ќе може да го поништи статусот на безвизен режим на земја чија визна политика не е усогласена со европската.
Исто така, безвизниот режим може да се суспендира во случаи кога земјата спроведува таканаречени програми за „златни пасоши“, т.е. кога доделува државјанство на лица кои немаат вистинска врска со таа земја. Истото важи и за земјите со кои односите на ЕУ се сериозно нарушени, на пример поради кршење на човековите права.
Регулативата го намалува прагот за проценка на ненадејно зголемување на трендовите на ризик: наместо претходните 50 проценти, сега зголемувањето од 30 проценти на бројот на одбиени влезови, пречекорувања на дозволениот престој, барања за азил и сериозни кривични дела ќе биде доволен сигнал за активирање на механизмот.
Првата фаза на суспензија на безвизниот режим ќе биде продолжена од сегашните 9 на 12 месеци. Овој период може да се продолжи за дополнителни 24 месеци (во споредба со сегашните 18). Подолгата привремена суспензија ѝ дава на ЕУ повеќе време да преговара со дотичната земја и да бара решенија што би овозможиле враќање на безвизниот режим. Само ако ситуацијата не се подобри, безвизниот режим може трајно да се укине.
За разлика од сегашните правила, продолжената фаза на суспензија од 24 месеци нема автоматски да ги опфати сите граѓани на таа земја. Наместо тоа, ЕУ ќе може да насочува ограничувања само кон одредени категории, како што се владини претставници и дипломати.
Новата регулатива стапува на сила дваесеттиот ден по објавувањето во Службениот весник на ЕУ. Ќе биде директно применлива во сите земји-членки.
Да потсетиме дека механизмот за суспензија на безвизниот режим постои од 2013 година како заштитна мерка против злоупотреба на безвизното патување. ЕУ може привремено да го активира кога се исполнети одредени услови. Досега е применет само еднаш, во 2024 година.

