Skip to content
Холивуд во моментов е закочен. Писателите штрајкуваат од мај, а од средината на јули им се придружија и актерите. Тие си заминаа од снимањата, ги напуштија премиерите и ги откажаа промотивните интервјуа. Ефектите од штрајкот во Холивуд ги чувствува и забележува целиот свет.
Во индустрија која се уште ги апсорбира ефектите од пандемијата на КОВИД-19, инфлацијата и порастот на сервисите за стриминг, писателите и авторите штрајкуваат не само за подобри плати, туку и за заштита од вештачката интелигенција.
И навистина, вештачката интелигенција би можела да направи големи промени во филмската и телевизиската продукција, што ги вознемири синдикатите што ги претставуваат сценаристите и актерите. Писателите стравуваат дека програмите како ChatGPT може да се користат за пишување цели сценарија. А актерите се борат за правото на сопствен имиџ и глас: современите алгоритми можат да создадат нивна дигитална сличност што може бескрајно да се користи без дополнително плаќање, а истото може да се направи и со гласовите, велат загрижените холивудски креатори.
Опасноста од нова форма на дигитална експлоатација шири страв не само во Холивуд туку и во европската филмска индустрија. Има многу солидарност од оваа страна на Атлантикот со колегите во Соединетите Американски Држави, бидејќи ситуацијата за креаторите е иста горе-долу насекаде.
Додека јавноста мисли за холивудските актери како глобални ѕвезди како Мерил Стрип или Леонардо ди Каприо, кои заработуваат милиони по филм, реалноста е дека повеќето членови на синдикатот на актерите SAG-AFTRA живеат од плата до плата, се борат да платат кирија или да се квалификуваат за здравствено осигурување.
Слична е ситуацијата и во Германија, каде што 70 отсто од актерите во земјата заработуваат помалку од 30.000 евра годишно, а 60 отсто заработуваат помалку од 20.000 евра, според почетната страница на синдикатот на германските актери. Само 4 отсто од германските актери заработуваат повеќе од 100.000 евра годишно. Тие, исто така, се борат со загубата на приход од пандемијата и инфлацијата, како и со нејасните практики за плаќање на услугите за стриминг – и сега доаѓа заканата од вештачката интелигенција.
Многумина во филмскиот бизнис, и во САД и во Германија, се загрижени за својата иднина.
„Структурно, и во однос на состојбата на пазарот, ги имаме истите проблеми“, вели Ханс-Вернер Мајер, член на одборот на Bundesverband Schauspiel (BFFS) во Берлин, најголемата асоцијација на актери во Германија. Но, не се сите аспекти исти, вели тој: „Во САД, производителите и дистрибутерите обично се работодавците“, вели Мајер за ДВ. „Таму структурата е поедноставна: од една страна, многу силен синдикат, од друга страна силниот дистрибутер/работодавач. Тоа е класичен работен спор.“
Но тој споредува дека во Германија ситуацијата е поинаква, корисниците на продукциите – стриминг услугите и телевизиските радиодифузери – не се истовремено работодавците поради што е отежнато регулирањето на комплицираното прашање на колективното договарање.
Сепак, од гледна точка на креаторите и изведувачите, постои огромна потреба од регулација кога станува збор за употребата на вештачка интелигенција. Мејер не е единствениот кој на тоа гледа така; Јан Херхенредер, извршен директор на Германското здружение на сценаристи, се согласува: „Овде гледаме многу, многу голема потреба за акција!“
Што може да направи ChatGPT што човек писател не може? „Доколку на софтверот му ги дадете вистинските информации, тој може многу брзо да истражува, да смисли идеја, почетни шаблони, почетни текстови, па дури и да изгради сцени и дијалог“, вели Херхенредер. Значи, што не може да направи машината? „Не може да навлезе во длабочина. Сè уште…“
Кога станува збор за развој на сценарио за игран филм или една епизода од серија, за создавање конфликти или емотивни ситуации за човечки ликови, тогаш се забележуваат слабосите на програмите за вештачка интелигенција. Она што е страшно, вели Херхенредер, е ефикасноста на алгоритмите: „Временската рамка што вообичаено ви е потребна за да развиете заплет постојано се скратува значително. И сè што може да се направи побрзо во однос на времето чини помалку“. И производителите го знаат ова.
Од гледна точка на креаторите, постои итна потреба од правила во врска со продукцијата водена од вештачка интелигенција.
Херхенредер бара креаторите да добијат компензација, вклучително и ретроактивно. За тоа, вели, неопходна е транспарентност, како и систем на плаќање, „за да се наградуваат и законски заштитените дела што се користат како податоци за хранење на системите за ВИ!“ Нешто слично бараат и организираните актери, вели Ханс-Вернер Мајер од здружението на актери.
Но, кој ќе наметне нови правила за ерата на вештачката интелигенција на филмската индустрија? А што ако тие правила дојдат предоцна? „Политичарите се разбудија и станаа активни“, вели Херхенредер, мислејќи на планираниот европски закон за вештачка интелигенција. „Технологијата е тука; потребни се заштитни огради за нејзина употреба“.
Кој одлучува дали се користи вештачката интелигенција, и ако е така, во каква форма? Се разбира, вели Херхенредер, суверенитетот над употребата на вештачката интелигенција мора да остане кај авторите. „Едноставно претпоставуваме дека во иднина гледачите сè уште ќе сакаат да имаат приказни за нивниот свет раскажани од други луѓе“.
Извор: DW
