Skip to content
Американскиот претседател Доналд Трамп на 25 август 2025 објави дека ја отстранува гувернерката на Федералните резерви (ФЕД) Лиза Кук, повикувајќи се на „причина“ поради наводни нерегуларности со хипотекарни кредити што таа ги склучила во 2021 година. Потегот е без преседан и отвора прашања за обемот на претседателската моќ над независната централнобанкарска институција.
Во писмото за разрешување, Трамп тврди дека Кук истовремено навела две различни недвижности – во Мичиген и во Џорџија – како „примарна резиденција“, со што би можела да добие поповолни услови за кредит. Кук, која во 2022 беше назначена од Џо Бајден и е првата Афроамериканка во Управниот одбор на ФЕД, одговори дека претседателот нема овластување да ја отпушти и најави дека нема да поднесе оставка. Нејзиниот адвокат Абе Лоуел оцени дека потегот е без правна основа и најави правни чекори.
Обвиненијата се појавија минатата недела откако директорот на Федералната агенција за финансирање на домувањето (FHFA), Бил Пултe, побара од американската обвинителка Пам Бонди да отвори истрага.
Иако Законот за Федерални резерви дозволува разрешување на гувернер „со причина“, овој стандард никогаш не бил судски тестиран во ваков контекст. Правниците предупредуваат дека „причина“ обично се однесува на службено однесување, а не на приватни трансакции пред назначувањето. Повеќе експерти, меѓу кои и Питер Конти-Браун, потенцираат дека ваквите прашања се дел од сенатската проверка и не треба ретроактивно да станат основ за отпуштање.
Мандатот на Кук номинално трае до 2038 година – дел од идејата за институционална независност на ФЕД преку долги, преклопувачки мандати. Ако правно се потврди разрешувањето, Белата куќа би добила уште едно место за именување, што би ја зацврстило политичката тежина врз монетарната политика на САД во период на чувствителни одлуки за каматните стапки.