РЕПОРТАЖА Словенија е скриен скапоцен камен кој може да се пофали со разновидна таписерија на пејзажи, богата историја и волшебна култура

Во Словенија пристигнавме заедно со најголемата поплава која што ја памети оваа држава. Патувајќи уште во Хрватска небото стануваше чудно, прошарано со мали облаци. Ама не се насетуваше големото невреме кое дивееше во соседната земја.

Влегувајќи во Словенија почна и дождот кој полека почна да се засилува, врнеше обилно и силно. Одвај пристигнавме на нашата дестинација живи и здрави возејќи во услови на намалена видливост.

Имавме среќа што автопатот што водеше до Љубљана не беше затворен, бидејќи повеќето беа.

И покрај дождот сепак убавините на оваа земја можеа да се забележат од прва. Прекрасните пејзажи, малите куќички со шпиц кровови за кои подоцна научив дека биле такви за да не им се задржува снегот што се топи и паѓа од планините и целото тоа зеленило кое го има каде и да се свртиш го освојува секој што ќе ја посети оваа земја.

Автопатот беше рамен ко писта, подоцна разбравме дека Словенците особено внимание посветуваат на улиците и патиштата, водејќи сметка да им овозможат добро возење без задржување.

Првите неколку дена медиумите беа преплавени со вести од погодените краишта и организацијата и солидарноста да им се помогне на луѓето кои беа во неволја. Сите ќе бидат обештетени и ќе можат да си продолжат со нормален живот. За среќа имаше само три жртви, двајца холанѓани кои биле заглавени на една планина и еден повозрасен граѓанин.

Најголема атракција која ја имаше дури и на вести беше едно теле кое беше заглавено во калта и државата ангажираше хеликоптер за да го спаси.

Помина тоа, дојде и убавото време и времето за туристички разгледи на оваа преубава држава.

Сместена во срцето на Европа, Словенија е скриен скапоцен камен кој може да се пофали со разновидна таписерија на пејзажи, богата историја и волшебна култура. Како што тргнуваме на патување низ оваа волшебна земја, ќе откриеме некои од нејзините најпознати дестинации кои се „must have“ да ги посетиш.

Прва точка беше Постојнска јама, пештерски систем долг 24 километри и составен од 4 пештери.

Пештерата е откриена уште во 13 – тиот век, за која сведочат некои стари записи. Во 1872 година во пештерата била изградена внатрешна железница, притоа најпрво вовчето го туркале самите водичи, а потоа истото е заменето со локомотива на гас. Во 1884 година во пештерата е поставено електрично осветлување. Во 1959 година локомотивата на гас е заменета со електрична локомотива. Од 1967 година во пештерата има инсталирано кружна железница во два колосека (единствена во светот). 

Покрај за туристички потреби, пештерата била користена и за други цели и намени. Така во 1924 година во “Конгресната Дворана” (Конгресна Сала) е организиран бал.Таа се издвојува по еден огромен кристален лустер кој виси на средината на салата.  Потоа за време на Првата Светска Војна истата сала била користена како затвор. Во истиот период од страна на руските заробеници е изграден мост во пештерата, кој и денес е во употреба, а по нив е наречен “Руски Мост”.  За време на Втората Светска Војна, Германците ја користеле пештерата како магацин, бункер и складиште за бензин. Во текот на војната истиот магацин е запален од Словенечките Партизани, кои во пештерата влеге од Црна Јама. Од предизвиканата експлозија избива пожар кој трае 7 дена и истиот нанесува оштетување на дел од пештерата. Во 1965 година во Конгресната Сала е одржан IV Интернационален Спелеолошки Конгрес.. Симбол на пештерата е сталагмитот “Брилијант” или “Дијамант”.

Маркантен сталагмит кој со својата белина и сјајност доминира во просторот. Исто така, значајна одлика на пештерата се Концертната и Конгресната Сала. Концертната Сала е долга 47 метри, а широка 28 метри. Импозантно изгледа и Конгресната Сала која е долга 43 метри, широка 70 метри и висока 30 метри. Оваа сала може да прими и до 10 000 посетители. Посетата на Постојнска Јама завршува со Концертната Сала, од каде со вовечето се враќаме назад кон отворот на пештерата.

Животинскиот свет во пештерата е претставен со повеќе ендемски видови, меѓу кои најпозната и најголема е “Човечката рипка” (Proteus anguinus). Човечката рипка претставува еден вид на пештерски дождовник (саламандер), кој живее во темни средини со температура на воздухот од околу 10  ̊C. Proteus anguinus повеќе е позната под името човечка рипка, бидејќи има боја на кожа слична со кожата на човекот. Човечката рипка нема развиено вид, но затоа пак има добро развиен слух и мирис. Може да порасне во должина до 30 cm, а додека нејзиниот животниот век трае до 70 години, а 10 години може да издржи без храна.  Човечката рипка не се забележува во туристичкиот дел, бидејќи истата живее во водениот дел од пештерата, но за љубопитните туристи е изложена во аквариум во една од пештерските сали.

Постојнска јама е искуство кое не се заборава.

Вториот ден беше резервиран за посета на Планица, Крањска Гора, изворот Зеленци и езеро Јасна.

Излегувајќи надвор од урбаните пејзажи, се среќаваме со недопрените природни чуда на Словенија. Зеленци, природен резерват познат по живите смарагдни води, нуди поглед во недопрената убавина на земјата. Во близина, величествените врвови на Јулијанските Алпи оживуваат во Националниот парк Триглав, рај за планинари и љубители на природата. Овде, култната планина Триглав стои како симбол на издржливоста и единството на Словенија.

Она што дополнително ме одушеви е како државата ги негува здравите навики и спортот кој е особено важен за сите словенци подеднакво од млади до стари. Низ планината има направено велосипедска патека каде можеш да возиш велосипед кој можеш да го изнајмиш во подножјето.

Авантура и спокојство: Планица и езеро Јасна

За оние кои трагаат по адреналин, адреналинските патеки на Планица, познат центар за ски-скокови, повикуваат. Историјата на Планица како лулка на скијањето ја прави задолжителна посета за љубителите на спортот. Алтернативно, спокојното езеро Јасна, сместено меѓу планините, нуди спокојство и размислување, поканувајќи ги посетителите да се релаксираат и да се впијат во природната убавина.

Следна точка беше познатиот Бледски замок и езерото Блед: каде се спојуваат историјата и митологијата

Нашата експедиција продолжува во живописниот град Блед, каде времето се чини дека застанува. Блескавиот скапоцен камен на оваа област не е ништо друго туку езерото Блед, спокојно тиркизно пространство лулка покрај Јулијанските Алпи. Да појдеш на Блед, а да не пробаш од нивниот специјалитет кремшнита е исто како да не си бил. Велат дека кремшнитата на Блед била најубава.

На неговите брегови, средновековниот замок Блед, или „Блејски Град“, величествено се наоѓа на една карпа, нудејќи воодушевувачки панорамски поглед. Оттука, глетката на смарагдниот остров среде езерото, со неговата волшебна црква Успение, е навистина сцена од бајка.

Сместен на врвот на стрмната карпа со поглед на спокојните води на езерото Блед, замокот Блед или „Блејски Град“, стои како безвременски чувар, чувајќи ги приказните за историјата и мистеријата. Оваа древна тврдина не е само споменик од камен; тоа е живо олицетворение на богатото минато на Словенија и легендите кои се вткаени во ткивото на земјата.

Историјата на замокот Блед датира повеќе од илјада години, со неговото потекло обвиткано во маглата на времето. Првично изграден за време на средновековниот период, замокот служел како тврдина за различни владетели и благородници, при што секој оставал свој белег на неговите ѕидови. Со текот на вековите, таа се трансформирала од одбранбена тврдина во резиденција на богатите и влијателните.

Езерото Блед, како огледало што го рефлектира небото, е повеќе од обична водена површина. Тоа е лулка на митови и легенди кои се шепотат низ генерации.

Легендата за потонато ѕвоно: Една таква приказна зборува за млада вдовица која живеела на островот Блед. Откако го изгубила сопругот, таа нарачала да се донесе прекрасно ѕвоно за црквата на островот. Меѓутоа, се случила трагедија кога бродот со ѕвоното се превртел во жестока бура. Како резултат на тоа, вдовицата, со скршено срце, се фрлила во водите. До денес, слабиот звук на ѕвончето наводно може да се слушне од длабочините на езерото Блед во текот на мирните ноќи, меланхоличен потсетник на минатото.

Љубовната приказна за замокот Блед и островот Блед: Друга легенда раскажува за љубовна приказна помеѓу замокот и островот. Според оваа приказна, додворувачот од замокот морал да ја однесе својата сакана на островот и назад за да ја докаже искреноста на неговата љубов. Откако успеал, љубовта на двојката била благословена, а црквата на островот станала место на свадби и желби за среќа.

Мистерии и чуда на замокот Блед

Самиот замок Блед е натопен во енигма, со скриени премини, антички артефакти и воодушевувачки глетки кои ги поттикнуваат посетителите да истражуваат. Музејот на замокот нуди волшебно патување низ неговата историја, прикажувајќи артефакти кои обезбедуваат увид во животите на неговите жители и еволуцијата на регионот.

Од неговата гледна точка високо над езерото, терасите на замокот нудат панорамски поглед на езерото Блед, Јулијанските Алпи и околниот пејзаж.

Откривање на убавините на главниот град на Словенија

Сместен покрај бреговите на реката Љубљаница, Љубљана е град кој беспрекорно ја спојува историјата со модерноста. Додека талкате низ неговите улици, ќе најдете таписерија од архитектонски чуда, културни богатства и чувство на заедница што ја доловува суштината на овој волшебен град.

Високо на ридот се наоѓа замокот Љубљански град, историскиот замок Љубљана. Со потекло од 11 век, замокот сведочи за вековната историја. Првично изграден за одбранбени цели, замокот подоцна се трансформирал во седиште на моќ за благородништвото.

Историјата на Љубљански Град е врежана во неговите камени ѕидови. Од средновековните утврдувања до ренесансните реновирања, замокот стои како жива хроника на архитектонските стилови. Нејзината кула нуди панорамски поглед на градот, реката и далечните планини, поканувајќи ги посетителите да размислуваат за еволуцијата на градот.

Стариот град на Љубљана: патување назад во времето

Прошетавме низ шармантниот стар град на Љубљана, каде што секој агол е натопен со историја. Улиците со калдрма и шарените фасади ја поставуваат сцената за патување низ времето. Зачуваните барокни и Арт Нову згради стојат како доказ за различното минато на Љубљана.

Плоштадот Прешерен, именуван по најголемиот словенечки поет, Франце Прешерн, е раздвижен центар опкружен со иконски знаменитости. Тројниот мост, уникатно архитектонско чудо дизајнирано од Јоже Плечник, беспрекорно го поврзува стариот град со модерниот дел од градот. Овој простор зрачи со чувство на живост и е место за собирање на локалното население и посетителите.

Мостот Змеј, украсен со четири скулптури на змејови, е повеќе од само премин преку реката; тоа е симбол на духот на Љубљана. Според легендата, Џејсон и Аргонаутите го победиле змејот токму на ова место, означувајќи ја основата на градот. Мостот ја доловува имагинацијата, поврзувајќи го минатото со сегашноста.

Централниот пазар во Љубљана е живописна таписерија од бои, ароми и вкусови. Овде, ќе најдете свежи производи, занаетчиски занаети и вистинска врска со локалниот живот. Од жителите дознавме дека само богатите стари Љубљанчани можат да си дозволат да купуваат од пазарот во Љубљана. Додека се движите низ калдрманите улици, ќе наидете на скриени дворови, живописни плоштади и шармантни кафулиња кои ве повикуваат да го почувствувате градот.

Симфонија на старото и новото

Шармот на Љубљана лежи во нејзината способност беспрекорно да ги интегрира старото и новото. Додека ги истражувате неговите историски локалитети и се потопувате во културата на градот, ќе откриете дека Љубљана не е само место за посета; тоа е место за искуство. Од неговиот древен замок до неговите живописни пазари, секој агол има приказна, која ве поканува да бидете дел од тековната приказна на градот.

Во Љубљана, ќе најдете град кој танцува во ритамот на својата историја, ја слави својата култура и ја прифаќа иднината со раширени раце. Тоа е место каде традициите почитувани од времето хармонично се спојуваат со иновациите на денешницата, оставајќи неизбришлив белег на сите кои имаат привилегија да ги истражуваат нејзините улици.

Во срцето на архитектонскиот пејсаж на Љубљана стои име кое остави неизбришлива трага на идентитетот на градот: Јоже Плечник. Архитект, урбанистички планер и визионер, креативниот гениј на Плечник ја трансформираше Љубљана во платно каде се спојуваат историјата, уметноста и функционалноста. За време на посетата на Блејски град имавме можност да посетиме изложба поставена во чест на овој визионер.

Магистер по архитектура и урбанистичко планирање

Роден во 1872 година во денешна Словенија, патувањето на Плечник го однесе низ Европа, каде што ги усоврши своите вештини и од каде собра различни архитектонски влијанија. По враќањето во својата татковина, тој се впуштил во мисија да го презамисли урбаното ткиво на Љубљана.

Неговиот стил се гледа во некои од најкултните градби во Љубљана. Тројниот мост, елегантен спој на естетика и практичност, е едно такво чудо. Беспрекорно го поврзува стариот град со модерниот град, покажувајќи ја способноста на Плечник да го премости јазот помеѓу историското наследство и современите потреби. Неговата реставрација и трансформација на замокот Љубљана ѝ даде нов живот на историската тврдина, правејќи ја достапна и привлечна и за локалното население и за туристите.

Кањонот Толмин и реката Соча: ремек-дела на природата

Кањонот Толмин и живописните сини води на реката Соча не водат на патување низ времето. Издлабен од силите на природата, кањонот Толмин маѓепсува со своите драматични клисури и кристално чисти базени. Реката Соча, соодветно наречена „Смарагдната убавица“, се движи низ пејзажот, нудејќи можности за спортови на вода и сценско истражување.

Како што нашата експедиција низ Словенија се приближува кон крајот, ние сме вчудоневидени од богатствата на земјата. Од волшебната привлечност на Блед и Љубљана до природните чуда на Националниот парк Триглав и живописната река Соча, Словенија ги плени срцата на сите кои ќе ја посетат. Ова е земја каде што историјата, културата и природата хармонично се спојуваат, оставајќи неизбришлив белег на сите кои имаат привилегија да ги истражуваат нејзините чуда.

Александра Тодоровиќ (Трн)